Akademik Veri Yönetim Sistemi
III. Uluslararası Coğrafya Eğitimi Kongresi, 14 - 17 Ekim 2021, ss.369-370
Sosyal bilgiler eğitiminin genel amacı, içinde bulunduğumuz bilgi çağının gerektirdiği bilgi, beceri, tutum ve davranışlara sahip bir toplum oluşturmaktır. Bu amaçlar göz önüne alındığında sosyal bilgiler dersine ve bu dersin eğitimine gereken önemin verilmesi bireylerin üzerine milli ve manevi bir borç niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla insanı toplumsal hayata hazırlayan bu dersi bireyler iyi okumalı, iyi anlamalı ve iyi analiz etmelidir. Eğitimde her bireyin fırsat eşitliğine sahip olduğu düşünüldüğünde öğrenciler arasında var olan bireysel farklılıklar eğitim süreci boyunca mutlaka göz önünde bulundurulmalı ve eğitim yenilenme ve gelişmelere açık olmalıdır. Ayrıca öğrencilerin gereksinimleri doğrultusunda eğitim programları hazırlanmalı ve gerekli öğretim yöntem, teknik ve stratejiler belirlenmelidir. Ülkemizde yapılan çalışmalara incelendiğinde işitme engelli öğrencilerin eğitimine yönelik çalışmalar sınırlı özelde ise işitme engelli öğrencilere sosyal bilgiler öğretime yönelik çalışmaların yok denecek kadar az olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle bu çalışmanın alandaki boşluğu doldurmaya katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu doğrultuda bu çalışma, işitme engelli 5. Sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi “İnsanlar, Yerler ve Çevreler” ünitesine yönelik ihtiyaçlarını tespit etmek, ihtiyaçlar doğrultusunda öğretim materyalleri hazırlamak geliştirilen öğretim materyallerinin kullanışlılığını ve kavram öğrenimine etkisini araştırmak bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu araştırmanın çalışma örneklemini 2020-2021 eğitim - öğretim döneminde öğrenim gören herhangi bir zihinsel problemi olmayan 5. sınıf işitme engelli öğrencilerinden oluşmaktadır. Araştırmada, Tasarım Tabanlı Araştırma (TTA) modeli kullanılmıştır. Tasarım tabanlı çalışmalar da birçok araştırma yöntemi bulunabilir. Örneğin durum tespiti aşamasında ve tasarımın uygulamaya yansımalarının tespitinde nitel araştırma yaklaşımı kullanılabilir veya sahadaki eksikliklerin tespit edilmesinde nitel araştırma yaklaşımı değil de elde edilecek veriler ışığında tasarımın içeriğini oluşturmak veya bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenler üzerindeki etkilerini ölçmek amacıyla nicel yaklaşım kullanılabilir. Bu çalışmada sahadaki eksikliklerin tespiti ve teorinin sahada uygulama aşamalarında nitel araştırma yaklaşımlarından durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler ise içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda işitme engelli öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde soyut ve görsellik gerektiren konularda oldukça zorlandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu durum öğrencilerin derse yönelik isteksiz ve oldukça pasif olmalarına, yaparak yaşayarak öğrenme fırsatı yakalayamamalarına neden olmaktadır. Bu nedenle kavramların öğretilme sürecinde öğrencilerin durumları göz önünde bulundurarak geliştirilen öğretim materyallerinin öğrencilerin hem akademik hem de derse yönelik tutumlarını olumlu yönde etkilediği soncuna ulaşılmıştır. Yapılan incelemeler ve sürecin işleyişi göz önünde bulundurulduğunda önerilebilecek bazı hususlar aşağıdaki gibidir: Sosyal bilgiler dersinde soyut kavramların ve görsel öğelerin yoğunlukta olması nedeni ile kavrama yönelik tasarlanan ya da uyarlanan materyaller mümkün olduğunca birden çok beceriyi içermesine ve ilgili kavramlar arasındaki neden sonuç ilişkisi kurmasına özen gösterilmelidir. Alan yazında işitme öğrencilerin kavram yanılgılarını tespit etmeye yönelik çalışmalar sınırlı sayıdadır. Bu nedenle öğrencilerin kavram yanılgılarını belirlemeye yönelik çalışmalar yapılmalıdır.