VAN’IN GELECEĞİ SEMPOZYUMU, Van, Türkiye, 1 - 02 Aralık 2022, cilt.1, ss.185-197, (Tam Metin Bildiri)
Bilim ve Sanat merkezleri (BİLSEM) Öğrenci Tanılama ve Yerleştirme Kılavuzunda,
BİLSEM; “Örgün eğitim kurumlarına devam eden ve genel zihinsel yetenek, görsel sanatlar veya
müzik yetenek alanlarında özel yetenekli olarak tanılanan öğrencilere, yeteneklerini geliştirerek
kapasitelerini en üst düzeyde kullanmalarını sağlamak amacıyla destek eğitim vermek üzere açılan
özel eğitim kurumlarıdır” (MEB, 2021-2022) şeklinde tanımlanmaktadır. Bu araştırma ile Van
ilindeki özel eğitim hizmet kalitesinin artırılması için BİLSEM’lerdeki özel eğitim hizmetleri
sunulurken karşılaşılan sorunları belirlemek ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri geliştirmek
amaçlanmıştır. Çalışma ile Van ilindeki özel eğitim hizmet kalitesinin artırılmasına BİLSEM etki
durumunun ne olduğunu ortaya koymak hedeflenmektedir. Araştırma nitel araştırma yöntemi ile
yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Van ilindeki BİLSEM (3) müdürü ve BİLSEM (3) öğretmeni
olmak üzere (6) katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile
odak grup görüşmesi şeklinde toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilere göre özel yetenekli
çocukların eğitim merkezleri olan BİLSEM’lerin fiziki şartlarının yetersiz olması, atölyelerdeki
donanım ve materyallerin eksikliği, merkezi sınav kaynaklı devamsızlık, öğrencilerin BİLSEM’e aç
ve yorgun gelmeleri, köy ve ilçelerden gelen öğrencilerin ulaşım sıkıntısı, öğrencilerin ilgi ve
yetenekleri doğrultusunda eğitim almamaları, ulusal ve uluslararası projelerden yeterince
faydalanmamak, ailelerde üstün yetenekli çocuk eğitimine yönelik farkındalık eksikliği gibi bulgular
elde edilmiştir. Ayrıca BİLSEM de görev yapmamış öğretmen ve yöneticilerin BİLSEM’e yönetici
olarak atanması, liyakat esaslarına uygun olarak öğretmenlerin seçilmemesi, üniversite destekli
hizmetçi eğitimlerin ve mesleki özlük haklarında iyileştirmenin yetersiz olması gibi problemlerin
olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak bu araştırmada Van İlinin geleceğinde daha iyi bir özel eğitim
hizmeti sunmak için BİLSEM’lerin fiziksel şartlarının iyileştirilmesi, materyal desteğinin sunulması,
öğrencilere yönelik taşıma ve beslenme hizmetinin sunulması, aile eğitimi, öğretmenlere üniversite
destekli hizmetiçi eğitim verilmesi, liyakata uygun nitelikli öğretmen ve yöneticilerin seçilmesi ve
çalışanların özlük haklarının iyileştirilmesi özel eğitim hizmet kalitesini etkileyeceği sonucuna
varılmıştır. Araştırma sonuçlarından hareketle Van ilindeki özel eğitim hizmet kalitesinin artırılması
için BİLSEM’lerdeki özel eğitim hizmetlerine yönelik bazı önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar kelimeler: Özel Eğitim, Özel yetenekli bireyler, Kalite, Bilim ve sanat merkezi, Van