Urartu Yazıtlarını Tuizmde "Konuşan Taşlar" Uygulaması ile Değerlendirme


Creative Commons License

Varol O.

8. INTERNATIONAL WEST ASIA CONGRESS OF TOURISM RESEARCH, Şırnak, Türkiye, 25 - 27 Nisan 2024, cilt.1, sa.1, ss.160-161

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Şırnak
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.160-161
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Urartu Krallığı’nın, özellikle kiklopik ve volkanik taşlarla örülü kaleleri ve çoğunluğu bu türden taşlar üzerine işlenmiş yazıtları önemli tarihsel ve kültürel miraslardır. Başta Doğu Anadolu Bölgesi olmak üzere krallığın yayılım alanlarındaki bu eserler değerlendirildiklerinde önemli turistik potansiyellere de sahip olmaktadırlar. Kalelerin korunma ve restorasyonları için resmî ve sivil kurumlardan destekler sağlanarak çalışmalar yapılmaktadır. Öte yandan kale yerleşimlerine ve içlerindeki tapınaklara ait yazıtların içeriklerinin turizme katkı sağlayacak biçimde sunumları konusunda yetersizlikler bulunmaktadır. Çoğu müzelere taşınmış olsa da yazıtlar, içerdikleri bilgilerle bu yapıların inşa nedenleri, işlevsellikleri ve tarihsel olaylar konularında aydınlanma sağlamaktadırlar. Müze ziyaretleri gerçekleştiren yerli ve yabancı turistler yanında akademisyenler ve rehberler de yazıtlardaki bilgilerin sunumuna dair ihtiyacı dile getirmektedirler. Çünkü tarihi yapıları ve eserleri görmek için ilgiye, kavramak ve yaşamak için ilişkili yazıtlardaki dilsel bilgiye ve anlamsal içeriğe ihtiyaç vardır. Dünya mirası olarak da değerlendirilebilecek yazıtlar, çeşitli dünya dilleriyle ve dolayısıyla günümüz toplumlarıyla ilişkili bilgileri barındırmaktadırlar. Yazıtların anlamsal içeriklerinin dilbilimsel analizler ve günümüz teknolojik imkanları ile yerli ve yabancı turistlerin faydalanacakları biçimde değerlendirilmeleri önemli kazanımlar sağlayacaktır. Bu bağlamda konuşan taşlar uygulaması ile orijinal yazıtların bulunduğu müze ortamlarında aydınlatıcı verilerin ve bilgilerin ziyaretçilerle paylaşılması gerçekleşebilir. Yazıtların kaynak yazı sistemleri yanında sesletimleri, bilinen alfabe ile yazımları, Türkçe ve İngilizce hedef dillerdeki çevirileri ziyaretçilere sunulabilir. Yazıtların dijital platformda görsel ve işitsel sunumları, görme ve işitme engelli ziyaretçilerin de faydalanacakları bir ortam sağlayacaktır. Bu uygulamalar için en çok Urartu yazıtının bulunduğu Van Müzesi’nde kullanılacak dijital bilgi büfeleri aracılığıyla, yazıtlar hakkında bilgiler sunmak yanında müze ziyaretlerinde artış, bağışların veya gelirin artırılması, çok kanallı bir deneyim yaratılması ve ziyaret sonrası etkileşimin teşviği sağlanabilir.

The fortress of the Urartian Kingdom, especially built with cyclopean and volcanic stones, and the inscriptions, most of which are engraved on such stones, are important historical and cultural heritage. These cultural assets in the expanding regions of the kingdom, particularly in the Eastern Anatolia Region, have significant tourism potential. With the assistance of governmental and civic organizations, fortress preservation and restoration efforts are undertaken. However, in a way that will promote tourism, there are shortcomings in how the contents of the inscriptions belonging to the fortress areas and the temples within them are presented. Although most of them have been moved to museums, the inscriptions provide enlightenment about the reasons for the construction of these structures, their functionality and historical events with the information they contain. In addition to local and foreign tourists visiting museums, academics and tourist guides also express this need. Because interest is needed to see historical structures and artifacts, and linguistic knowledge and semantic content in the related inscriptions are needed to comprehend and live. Inscriptions, with can also be considered as world heritage, contain linguistic data related to various world languages and therefore world societies. Evaluating the semantic contents of the inscriptions in a way that local and foreign tourists can benefit from today's technological opportunities will provide significant gains. In this context, with the application of talking stones, enlightening data and information can be shared with visitors in museum environments where original inscriptions are located. In addition to the source writing system of the inscriptions, their pronunciations, spellings with the known alphabet, and translations in the target languages, Turkish and English, can be presented to visitors. Visual and audio presentations of the inscriptions on the digital platform will provide an environment that visually and hearing impaired visitors will also benefit from. For these applications, digital information kiosks to be used in the Van Museum, where the most Urartian inscriptions are located, will provide information about the inscriptions, as well as increasing museum visits, and donations or income, creating a multi- channel experience and encouraging post-visit interaction. can be provided.