Farklı Azot ve Fosfor Dozlarının Diyarbakır Ekolojik Koşullarında Kişniş (Coriandrum sativum var. microcarpum DC.) Bitkisinin Verim ve Bazı Verim Unsurları Üzerine Etkisi


Creative Commons License

Tekin F., Eryiğit T., Tunçtürk M.

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.11, sa.3, ss.2389-2399, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada, Diyarbakır ekolojik koşullarında kişniş bitkisinde verim ve bazı verim unsurları üzerine azot ve fosfor dozlarının etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Coriandrum sativum var. microcarpum DC. eko tipinin materyal olarak kullanıldığı çalışma, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada, dört azot dozu (0, 3, 6 ve 9 kg da-1) ve dört fosfor dozu (0, 2, 4 ve 6 kg da-1) deneme faktörü olarak kullanılmıştır. Araştırmada, bitki boyu, toplam dal sayısı, bin dane ağırlığı, tane verimi, biyolojik verim ve hasat indeksi gibi özellikler incelenmiştir. Araştırmada sonucunda, uygulanan farklı azot ve fosfor gübre dozlarından elde edilen veriler birlikte değerlendirildiğinde; bitki boyunun (62.5 - 75.0 cm), toplam dal sayısının (36.8 - 56.2 adet/bitki), bin dane ağırlığının (4.9 - 5.4 g), tohum veriminin (149.5 - 184.5 kg da-1), biyolojik verimin (391.3 - 591.1 kg da-1) ve hasat indeksinin (% 32.0 - 41.0) aralıklarında değiştiği tespit edilmiş ve en yüksek tohum veriminin (184.5 kg da-1) dekara 9 kg azot ve 4 kg fosfor gübre kombinasyonundan alındığı saptanmıştır. Sonuç olarak Diyarbakır ekolojik koşullarında kişniş için en uygun azot ve fosfor gübre kombinasyonun dekara 6 kg azot ve 4 kg olduğu tespit edilmiştir.

In this study, it was aimed to determine the effect of nitrogen and phosphorus doses on yield and some yield elements in coriander plants in Diyarbakir ecological conditions. The study, in which the echo type Coriandrum sativum var. microcarpum DC. was used as a material, was conducted in four repetitions according to the trial pattern of split plots in random blocks. Four nitrogen doses (0, 3, 6, and 9 kg da-1) and four phosphorus doses (0, 2, 4, and 6 kg da-1) were used as trial factors in the trial. In the study, some yield characteristics such as plant height, the total number of branches, thousand seed weight, biological yield, seed yield, and harvest index were examined. As a result of the research, when the data obtained from the different nitrogen and phosphorus fertilizer doses applied are evaluated together; plant height (62.5 - 75.0 cm), the total number of branches (36.8 - 56.2 pieces/plant), thousand-seed weight (4.9 - 5.4 g), seed yield (149.5 - 184.5 kg da-1), biological yield (391.3 - 591.1 kg) da-1) and harvest index (32.0% - 41.0%) were found to be varied in the intervals. It was determined that the highest seed yield (184.5 kg da-1) was obtained from the combination of 9 kg nitrogen and 4 kg phosphorus fertilizer per decare. As a result, it was determined that the most suitable nitrogen and phosphorus fertilizer combination for coriander in Diyarbakır ecological conditions is 6 kg nitrogen and 4 kg per decare.