Tunusta Türk İzleri ve Türkçe ile Tunus Arapçasındaki Ortak Sözcükler


Creative Commons License

Solmaz M.

Akademik Bakış Dergisi, sa.54, ss.1002-1024, 2016 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: Akademik Bakış Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.1002-1024
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz

Osmanlı devleti, üç yüz yıldan fazla bir süreyle birçok alanda hizmetler götürerek, Tunus’ta derin etkiler bırakmıştır. Bu çalışmanın amacı, Tunus’taki tespit ettiğimiz Türk eserlerini göstermek ve kullanılan ortak sözcükleri karşılaştırarak, Osmanlının sadece cami, kervansaray, köprü gibi hizmetler götürmekle kalmayıp, mutfaktan günlük hayata ve yer adlarına kadar ülkenin kültürüne derin izler bırakarak damgasını vurduğunu göstermektir. Türkler, ticari hayatı canlı tutarak halkın gelir seviyesini artırabilmek için Türkçe ‘kasaba’ sözcüğünden bozma ‘kasba’ şeklinde, çok sayıda çarşı ile han yapmış, on yedinci yüzyıldan itibaren imar faaliyetlerini artırmıştır. Halkın ihtiyacını karşılamak, üzere farklı bölgelerde, kütüphane, köprü, hamam, çeşme, su kuyuları, mahzenler yapmıştır. Tunus’taki Türkler, köklerini unutmamak için, geldikleri yerin adını ya soyadı ya da lakap olarak kullanmışlar, Kalâat Kasba, Soliman, Türki gibi birçok yerleşim yeri kurmuşlar, İçgöl gibi belli alanlara Türkçe adlar vermişlerdir. Türk araştırmacılar, kaybettikten sonra unuttuğumuz Tunus’la yeterince ilgilenmemiş, yerli aydınlar ise, sadece, kültürüyle yetiştikleri Fransızların yanlı yayınlarını dikkate alarak yazdıkları eserlerle gerçekleri yansıtmaktan çok uzak kalmışlardır. Ancak, Tunus kütüphane ve arşiv merkezlerinin yanında, Türk ve Fransız arşivlerini incelemek, Türk izlerini doğru bir şekilde bulabilmenin yanında ülkenin gerçek tarihini öğrenmek açısından önemli olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Cami, Çarşı, Köprü, Kütüphane, Karagöz, Hastane, Ortak Sözcük

Abstract

Ottoman government, took over a period of three hundred years of service in many areas, has left a deep impact in Tunisia. The aim of this study is to show the Turkish artifacts that we have identified and to compare common words that are in use, and also to indicate that Ottoman state did not only built mosques, caravanserais and bridges but also has left deep impacts on the country's culture from cuisine to daily life and place names. Turks have built numerous marketplaces and inns named ‘kasba’ from Turkish word ‘kasaba’ in order to increase people's income; they have significantly increased development activities since the seventeenth century. To meet the needs of the people they have built libraries, bridges, baths, fountains, wells, and cellars in different regions. Turks in Tunisia have used the place names as name, surname or nickname in order to not forget their roots, they have established many settlements such as Kalâat Kasba, Soliman, Türki and named specific areas such as İçgöl Turkish names. Turkish researchers have not been interested enough with Tunisia, the native intelligentsia only took into account the biased publication of the French and did not reflect the realities. However, next to the libraries and archive centers of Tunisia, examining Turkish and French archives, would be important to know the real history of the country.

Keywords: Mosque, Grand Bazaar, Bridges, Libraries, Karakouz, Hospital, Common Words.