Akademik Veri Yönetim Sistemi
Genç Akademisyenler Sempozyumu III, Mardin, Türkiye, 29 Nisan 2017, ss.113-134
Çalışmamızda, Kürt âlimleri tarafından Kur’ân’ın anlaşılmasına matuf Arapça olarak yazılan eserler hakkında bilgi verilecektir. Kürt toplumu İslam dinini benimsedikten sonra bu dinin kutsal kitabı olan Kur’ân-ı Kerim’i anlamak için büyük bir emek ve mesai harcadıklarına yazdıkları eserlerden şahit olmaktayız. Günümüze ulaşabilen ilgili çalışmaların bir kısmı tam Kur’ân tefsiri, diğer bir kısmı ise Kur’ân’ın sadece bir bölümüyle ilgilidir. Haşiye türü çalışmalar ise daha ziyade Beydavî ile Zemâhşerî, nadir de olsa Nesefî ile Hâzin’in tefsirlerine yazılan haşiyeler ve talikatlardır. Bu eserlerden yararlanmak, ilim talebelerinin bunlardan haberdar olmasını sağlamak ve bu çalışmaları ilim dünyasına kazandırmak her gayretli ilim ehlinin görevi olduğu kanaatindeyiz. Ancak yaptığımız araştırmalar sonucunda bu konuya ışık tutacak bir çalışmanın yapılmadığını fark ettik. Bu alandaki eksikliği az da olsa bu çalışmamızla gidermeye gayret ettik. Bir âlimin hangi etnik kökene mensup olduğunu belirlemek her zaman kolay olmayabilir. Bu nedenle çalışmamızda, Harranlı Teymiyye ailesini, Mısırlı Muhammed Abduh’u (ö. 1905) ve daha pek çok âlimi ele almadık. Bu sebeple künyesinde el-Kurdî, es-Suhrî, es-Soranî, eş-Şahoyî ve buna benzer –sadece Kürtlerde künye olarak kullanılan– ifadelerin geçtiği veyahut yaptığımız inceleme ve araştırmalar sonucunda Kürt oldukları anlaşılan müellifleri ve eserlerini ele almakla yetindik. Ayrıca çalışmamız, Kürt âlimleri tarafından hazırlanan Kur’ân çalışmalarının tamamını içermemektedir. Bu inceleme vesilesiyle pek çok Kürt müellifin başka bir halktan gösterildiğini, kökenleri hakkında bilgi kirliliği yapılarak yanlış bilgiler verildiğini gözlemledik. Bu tür hatalı bilgileri, objektif ve sağlam kaynaklara dayanarak düzeltmenin ilmî bir görev olduğunu düşünmekteyiz. Çalışmamızda, yazarların vefat tarihlerini esas alarak kronolojik olarak ele alacağız.