Almanya'nın II. Dünya Savaşı'nda Rusya'daki Türkler ve Kafkas Milletlerine Yönelik Politikaları: İdeoloji ve Stratejik Hedefler

Creative Commons License

Teke C.

Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.22, ss.161-171, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

II. Dünya Savaşı’nda çok çetin muharebelere sahne olan Almanya-Sovyet Rusya Savaşı, Doğu Cephesi’nde 1941’den 1945’e kadar sürdü. Almanya'nın Sovyet Rusya’ya karşı gerçekleştirdiği ve milyonlarca insanın hayatını kaybettiği bu savaş, geniş kapsamlı ve stratejik sonuçları bakımından önem arz eden bir özellik taşımaktaydı. Söz konusu savaşın askeri boyutu yanında göze çarpan özelliklerinden birisi de kullanılan ideolojik propagandalardı. Sovyet Rusya, Avrupa'daki Alman hakimiyetine stratejik bir tehdit, ideolojik bir rakip ve aynı zamanda ırksal bir düşmandı. Dolayısıyla hem Nazi Almanya’sı hem de Sovyet Rusya için kritik bir savaş oldu. Her iki taraf da propaganda araçlarını, savaşı bir ideolojik çatışma olarak tanımlamak ve destekçilerini harekete geçirmek amacıyla yoğun bir şekilde kullandı. Bu çalışmada, Almanya-Sovyet Rusya Savaşı yıllarında Almanya’nın Bolşeviklikten kurtarma adı altında Sovyet topraklarında yaşayan halklara yönelik yürüttüğü propagandanın milliyetler nezdinde ne gibi neticeler doğurduğu, buna karşılık Komünizm ve Sovyetlerin faşizme karşı nasıl bir propaganda refleksinde bulunduğu ve bu durumun savaşın gidişatına nasıl etki ettiği hususu irdelenmektedir.