Bu çalışma, domates bitkisinde (Solanum lycopersicum L.) farklı esansiyel yağ kaynaklı organo-nanopartikül (NP) uygulamalarının morfolojik gelişim ve antioksidan savunma sistemi üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Denemede beş farklı uygulama değerlendirilmiştir: Kontrol (NP0), nane [p(MO)], susam [p(SO)], soğan [p(OO)] ve sarımsak [p(GO)] kaynaklı organo-nanopartiküller. Bitkiler, uygun yetiştirme koşullarında büyütülmüş ve yaprak sayısı, bitki boyu, gövde çapı, sürgün-kök yaş ve kuru ağırlıkları gibi morfolojik parametreler ile katalaz (CAT), süperoksit dismutaz (SOD), askorbat peroksidaz (APX), malondialdehit (MDA), toplam fenol içeriği ve DPPH serbest radikal giderici kapasite gibi biyokimyasal parametreler analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, nanopartikül uygulamalarının bitki büyümesi ve fizyolojik tepkiler üzerinde anlamlı etkiler oluşturduğunu ortaya koymuştur. Özellikle susam bazlı nanopartikül uygulaması [p(SO)], hem morfolojik büyüme parametrelerinde (en yüksek bitki boyu, yaprak sayısı ve sürgün ağırlığı) hem de antioksidan savunma sistemi bileşenlerinde (en yüksek SOD ve fenol içeriği, en düşük MDA) en olumlu sonuçları vermiştir. Sarımsak kaynaklı nanopartiküller ise gövde çapı ve APX aktivitesi açısından dikkat çekici performans sergilemiştir. Bu bulgular, esansiyel yağların nanopartikül formda uygulanmasının bitkilerde büyüme teşvik edici ve oksidatif stres azaltıcı etkiler yarattığını göstermektedir. Sonuç olarak, esansiyel yağ bazlı nanopartiküller tarımsal üretimde biyostimülant olarak kullanılabilir potansiyele sahiptir. Ancak bu etkinin kalıcılığı ve çevresel etkileri için ileri düzey araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
This study was conducted to investigate the effects of different essential oil-based organo-nanoparticle (NP) applications on morphological development and antioxidant defense system of tomato (Solanum lycopersicum L.) plants. Five treatments were evaluated: Control (NP0), mint [p(MO)], sesame [p(SO)], onion [p(OO)] and garlic [p(GO)] derived organo-nanoparticles. Plants were grown under controlled conditions and morphological parameters such as number of leaves, plant height, stem diameter, shoot and root fresh and dry weights were measured. In addition, biochemical analyses including catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD), ascorbate peroxidase (APX), malondialdehyde (MDA), total phenol content, and DPPH radical scavenging activity were performed. The results indicated that NP treatments had significant effects on plant growth and physiological responses. Particularly, sesame-based nanoparticles [p(SO)] provided the most favorable outcomes in terms of morphological growth parameters (e.g., highest plant height, number of leaves, and shoot biomass) and antioxidant defense components (e.g., highest SOD and phenol content, and lowest MDA levels). Garlic-based nanoparticles also showed notable performance in stem development and APX activity. These findings demonstrate that the application of essential oils in nanoparticle form can promote plant growth and reduce oxidative stress in tomato plants. It can be concluded that essential oil-based nanoparticle systems hold potential as natural biostimulants in agricultural production. However, further research is needed to assess their long-term efficacy and environmental impact under field conditions.
