Van Gölü ve Çevresinde Yer Alan Doğal ve Tarihi Değerlerinin Sürdürülebilirliği ve Turizm Amaçlı Kullanılması Üzerine Bir Çalışma

Keleş Eriçok A.

Van Gölü Sempozyumu, Van, Türkiye, 1 - 02 Haziran 2021, ss.1-11, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-11
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Van gölü ve çevresi coğrafi konumu nedeniyle tarih öncesi dönemlerden günümüze birçok

uygarlığın izlerini taşımaktadır. Sahip olduğu doğal, tarihi, kültürel ve toplumsal değerlerle özel bir

bölgedir. Bölgenin özgün niteliklerini yitirmeden ve koruma kullanma dengesi sağlanarak kalkınması

için sürdürülebilirlik ilkesi temelinde, ekolojik unsurların etkin olduğu, fiziksel, çevresel, ekonomik,

kültürel, toplumsal ve kurumsal boyutları içeren bir planlama yaklaşımıyla hazırlanmış, merkezi-yerel

idareler ile sivil toplum kuruluşları, meslek odaları, üniversiteler gibi tüm paydaşlar arasında eşgüdüm

sağlayan bir yönetim planına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çerçevede öncelikle üretim-tüketim-atık

dengesinin kurulmasına, doğal ve tarihi değerlerin korunmasına, kentsel-sosyal-kültürel altyapı

olanaklarından toplumun eşit yararlanmasına yönelik araştırmalar yapılması ve bu doğrultuda

sürdürülebilirlik eksenli gelişme strateji ve politikaları üretilmesi gerekmektedir. Van Gölü ve

çevresine yönelik tüm çalışmalarda tarihi çevrenin çağdaş anlayışla korunması, gelecek kuşaklara

aktarılması, diğer bir değişle sürekliliğinin sağlanabilmesi için bu alanların karşı karşıya kalabileceği

risklerin belirlenmesi ve alınması gereken önlemlerin neler olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir.

Bu çalışma, yukarıda bahsedilen kapsamlı bir yönetim planı içinde kentsel planlama

perspektifinden turizme kaynak olabilecek çekici unsurları tespit edebilmek amacıyla doğal ve kültürel

değerlerin mekânsal dağılımını, Van Gölü ve çevresi ile ilişkilendirilerek bölgenin turizmi olanaklarını

ortaya koymayı amaçlamaktadır. Günümüze kadar bölgenin olumsuz imajı, sosyo-ekonomik

gelişmişlik indeksinin düşük olması gibi nedenlerle turizme kaynak olabilecek doğal, tarihi ve kültürel

çekicilikler etkin kullanılamamıştır. Bölgesel kalkınma açısından değerlendirildiğinde Van Gölü ve

çevresinde turizm sektörünün gelişimi; göç, işsizlik, altyapı ve bölgelerarası eşitsizlik gibi temel

sorunlarının giderilmesini ve bölgenin ekonomik kalkınmasını sağlayacaktır. Bölgede turizmin

gelişmesine yönelik yapılacak bütün çalışmalar üst ölçekten alt ölçeğe inen stratejik planlama

yaklaşımıyla doğal ve kültürel değerlerin sürekliliği sağlanarak turizm olanaklarını geliştirme amaçlı

olmalıdır.

Lake Van and its surroundings bear the traces of many civilizations from prehistoric times to the present day due to its critical geographical location, which makes it a special region with extensive natural, historical, cultural and social values. The authenticity of the region entails the preparation of a management plan that will guide the conservation and the wise use of the assets for the sustainable development of the region. A management plan for the region should be based on the principle of sustainability, with a consideration of ecological aspects, and should include physical, environmental, economic, cultural, social and institutional dimensions, as well as well-established coordination between central-local administrations and all stakeholders including non-governmental organizations, trade associations and universities. Ensuring a balance between production-consumption-waste; the protection of natural and cultural values; equal use of urban-social-cultural infrastructure facilities by different social groups and the making of sustainability-oriented development strategies and policies are among the key research areas that the new management plan should address. It is equally important for the plan to determine the risks and elaborate the measures to protect the historical environment and to transfer it to future generations to ensure its continuity.

             This study offers a spatial basis from an urban planning perspective for a comprehensive management plan that was aforementioned. It identifies the assets that potentially have touristic values and presents a spatial analysis of natural and cultural assets in relation to Lake Van and its vicinity. Until today, the natural, historical and cultural assets that are potential touristic attractions were not used effectively due to the negative image of the region and the low socio-economic development index. However; the development of the tourism sector in Lake Van and its vicinity can help the elimination of migration, unemployment, infrastructure, interregional inequality, etc., and contribute to the economic development of the region. All efforts to be undertaken for the development of tourism in the region should prioritize the sustainability of natural and cultural values from a strategic planning approach that proceeds from upper scale to lower scale.