Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.1, sa.47, ss.235-260, 2020 (Hakemli Dergi)
İster şiir isterse nesirde olsun konuya bir
başlıkla giriş yapmak, tarih boyunca başvurulan bir uygulama olup hâlen de
güncelliğini korumaktadır. Arap edebiyatında telmih, çözümleme ve iktibas gibi
yöntemlerle Ku’rân-ı Kerîm âyetlerinden çokça alıntı yapıldığını hatta dolaylı
olarak Kur’ân’dan ilham almayan edebî ürünlerin çok az olduğunu söylemek
abartılı olmaz. Ancak doğrudan Kur’ân âyetlerine, lafzını değiştirmeden konuya
başlık olacak şekilde yer veren edebiyatçılar çok azdır. Çağdaş Arap
şairlerinden Emced Muhammed Sa‘îd’in Hz. Peygamber’in hayatından bazı
kesitleri manzum olarak işleyen ve küçük bir edebî tefsir hüviyetinde olan Kameru’l-Enâşîd adlı eseri bu bakımdan önem arz
etmektedir. Bundan hareketle eserdeki her bir şiiri uygun bir âyet, hadis veya
bir beyitle başlamıştır. Bir konunun başlıkla olan münasebetinin tespit
edilmesi için, öncelikle konunun muhteva ve lafız açısından tahlil edilmesi
gerekmektedir. Bu çalışmada Arap şiirinde konuya âyet veya hadisle başlama
geleneğini sürdüren Emced Muhammed Sa‘îd’in kısa biyografisi ve şiirler
ışığında Hz. Peygamber’in hayatını işleyen Kameru’l-Enâşîd
adlı eserine ilişkin bilgilere yer verilmektedir.
Anahtar
Kelimeler: Arap Edebiyatı, Emced,
Başlık, Şiir, Nesir, Âyet.