1971 Burdur Depremi Sonrası İmar Çalışmaları


Creative Commons License

Özyıldıran G.

IBEES2015 International Burdur Earthquake & Environment Symposium, Burdur, Türkiye, 7 - 09 Mayıs 2015, ss.312-321

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Burdur
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.312-321
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Birinci derece deprem bölgesinde yer alan Burdur, 20.yüzyılda iki büyük deprem yaşamıştır. Bu depremlerden ilki 1914 yılında meydana gelmiş, deprem sonrasında kentin tamamının yeniden imarına ihtiyaç duyulmuştur. Ancak birinci dünya savaşı dönemi olduğu için imar çalışmaları çok yavaş ilerlemiştir. İkinci büyük deprem 1971 yılında yaşanmıştır. Bu depremin şiddeti ve kent genelindeki hasarı 1914 depremi kadar büyük olmasa da, başta yığma yapılar ve bazı betonarme kamu yapıları olmak üzere, kentte çok sayıda yapı hasar görmüştür. 1971 depremi sonrasında yapılan imar çalışmaları, sadece yıkılan binaların yerine yenisinin yapılması olarak ele alınmamış, Cumhuriyetin 50. yıl kutlamaları yaklaşırken, bilim adamları ve sanatçılardan oluşan bir kurul nezaretinde, kentin yeni ihtiyaçları ve gelişmesi de dikkate alınarak planlanmıştır. Bu kapsamda, 26-30 Ekim 1973 tarihlerindeki 50.yıl kutlamalarında, çok sayıda yeni yapı için açılış ya da temel atma töreni yapılmıştır. 1970’li yıllarda inşa edilen bu yapılar, yakın zamana kadar fonksiyonunu sürdürmüş, kırk yılı aşkın bir süre kent belleğinde yer edinmiştir. Ancak kentin deprem güvenliğinin yeniden sorgulandığı günümüzde, binaların yıllar içinde yıpranması, zamanla değişen afet yönetmelikleri, mühendislik anlayışları ve inşaat teknolojileri düşünülerek, bir kısmının yıkımına başlanmıştır. Bu yapılar, kent ve mimarlık literatüründe fazla yer almadan, yok olmak üzeredir. Bu çalışma, 1971 Burdur depremi sonrasındaki imar çalışmalarını belgelemek amacıyla, başta 1971 depremi raporları, 1967 ve 1973 Burdur il yıllıkları, eski fotoğraflar ve gazete haberlerine dayanan arşiv taraması ve mevcut yapıların incelenmesi ile hazırlanmıştır.

Burdur, which is located on the first earthquake zone, experienced two major earthquakes in the 20th century. The first earthquake occurred in 1914 and almost all buildings in the urban center were damaged. However, urban reconstruction took long time due to the World War I. The second earthquake occurred in 1971. Its magnitude and damages were not as considerable as 1914 earthquake; nevertheless, many buildings, especially masonry buildings and reinforced concrete public buildings, were damaged. Reconstruction after 1971 was not only the rebuilding of collapsed buildings. It was planned as a comprehensive reconstruction in which new needs and developments of the city were considered under the guidance of a committee composed of scientists and artists. In this framework, opening or groundbreaking ceremonies of many buildings were performed in October 16-30, 1973, during the 50th Republic Day ceremonies. These buildings of 1970s had sustained their functions until recent years, and they have been a part of urban memories for more than forty years. However, while the earthquake safety of the city is questioning nowadays, some of these buildings are planned to be demolished by considering the changes in disaster regulations, engineering approaches, and construction technologies in the course of time. These buildings are facing extinction and they have not been documented in urban and architecture literature. Hence, this study aims to assess reconstruction after 1971 Burdur Earthquake. This study is composed of archive research mainly based on 1971 earthquake reports, 1967 and 1973 yearbooks of Burdur Governorship, old pictures and newspapers, and survey on existing urban buildings.