Kuzey Irak’ın Suleymaniye Bölgesi Chemchemal Yöresi Bademlerinin (Prunus amygladus L.) Bazı 159 Meyve Ve Ağaç Özelliklerinin Belirlenmesi

Yaviç A., Salah Jalal S.

II. ULUSLARARASI TARIM KONGRESİ 2nd INTERNATIONAL AGRICULTURE CONGRESS, Ankara, Türkiye, 21 - 24 Kasım 2019, ss.159

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.159
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma 2017 ve 2018 yıllarında Kuzey Irak’ın Suleymaniye Bölgesi Chamchemal yöresinde doğal olarak yayılmış olan badem tiplerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada 100 badem genotipi üzerinde yapılan gözlem ve değerlendirmelere göre belirli seleksiyon kriterleri esas alınarak, tartılı derecelendirmeye tabi tutulmuşlardır. Seçilen genotiplerin bazı önemli meyve ve ağaç özellikleri kaydedilmiştir. Çalışma sonucunda performansları daha yüksek olan 10 badem genotipi (SU-40, SU-67, SU-65, SU-69, SU76,SU-82,SU-26,SU-60,SU-66 ve SU-42) seçilmiştir. Bu genotiplerin kabuklu meyve ağırlıkları 6.74 - 4.00 g, iç badem ağırlıkları 2.02-1.00 g, iç randımanı % 30.51-21.25 aralığında değişim gösterirken, meyve boyları 43.40 - 33.00 mm, meyve genişlikleri 16.40 and 11.07 mm ve meyve kalınlıkları 16.40 - 11.07 mm arasında bulunmuştur. İç meyve boyları 31.00 – 22.90 mm, iç meyve genişlikleri 22.30 – 12.00 mm ve iç meyve kalınlıkları 8.50 – 3.66 mm arasında değişim göstermiştir. Sutur açıklığı bakımından tüm genotipler kapalı ve İç badem rengi açısından yapılan değerlendirmede, 5 genotip açık ve 5 genotip orta açık tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Badem, Chamcemal, Seleksiyon, Suleymaniye

This study was carried out in 2017 and 2018 to determination and selection almond types that distributed in the Chamchemal Sulaimania province of Northern Iraq. Fırstly 100 almond genotypes were marked in this study according to the observations and evaluations made on these genotypes. At the end of the study, some important fruit and tree characteristics of selected genotypes were determined. Finally 10 hopeful almond genotypes (SU24, SU-40, SU-67, SU-65, SU-69, SU-76, SU-82, SU-26, SU-79 and SU-70), which scores higher points according to weighted ranked method were determined. As a result the almond fruit weight with shells of these genotypes ranged from 6.74 to 4.00 g, the almond kernel weight ranged from 2.02-1.00 g, the kernel ratio was between 30.51 % to 21.25 %, the fruit length ranged from 43.40 to 33.00 mm, the fruit width ranged from 25.60 to 12.40 mm, the fruit thicknesses were between 16.40 and 11.07 mm, the kernel lengh ranged from 31.00-22.90 and the kernel almond width ranged 22.30 to 12.00 mm, the kernel thickness ranged from 8.50 to 3.66 mm. Shell opining suture of all selected genotypes were 100 % close, in terms of the kernel color for 10 hopeful genotypes 5 of them were medium light and 5 of them were light. Keywords: Almond, Chemchemal, Selection, Sulaimania