Akademik Veri Yönetim Sistemi
16. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Eskişehir, Türkiye, 26 - 28 Ekim 2023, ss.95-96
Çağımızda dijital teknolojilerin hayatımızın her aşamasında yer alması durumu tartışma götürmez bir gerçektir. Hayat boyu devam eden eğitim süreci öğretim ile okullarımızda bütünleşmektedir. Günümüz koşulları dikkate alındığında okullardaki teknoloji entegrasyonunun ne kadar önemli olduğu kavranabilir. Türkiye’de zorunlu eğitim kapsamında yer alan eğitim kurumları, özel ve devlet okulu şeklinde hizmet vermektedir. Türkiye’de 1980’li yıllardan itibaren özel okullar faaliyet göstermeye başlamıştır. Özel okullar, Milli Eğitim Bakanlığı’nın gözetim ve denetimi altında olmak şartıyla, 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu doğrultusunda yerli ve yabancı, gerçek ve tüzel kişilerce açılmış ve bir ücret karşılığında hizmet veren öğretim kurumlarıdır. Özel okulların giderleri devlet bütçesinden karşılanmaz, bu okulların giderleri okul sahipleri tarafından karşılanır. Devlet okulu, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olan, her türlü gideri devlet bütçesinden karşılanan, öğrenim çağındaki çocuklara ulusal eğitim amaçlarına göre eğitimin verildiği eğitim kurumlarıdır. Devlet okulundaki verilen eğitimin tüzüğünü, programını, içeriğini devlet kendisi hazırlar, burada verilen eğitimi denetler. Dolayısıyla ücret karşılığında hizmet veren özel okulların teknolojinin eğitime entegrasyonu noktasında devlet okullarına nazaran daha ileri düzeyde olması beklenmektedir.
Türkiye’ de teknolojinin eğitime entegre edilme süreci 2011 yılında FATİH (Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi) projesi ile büyük yatırımlar yapılarak güçlendirilmeye çalışılmıştır. Bu proje kapsamında, öğretmen ve öğrencilere teknik destek olarak EBA (Eğitim Bilişim Ağı) oluşturulmuştur. Bunun yanı sıra TÜBİTAK ve MEB işbirliği ile z-kitaplar (zenginleştirilmiş kitap) geliştirilmiştir. Ayrıca çevrimiçi ya da çevrimdışı ulaşılabilir e-içerikler, e-kitaplar etkileşimli dijital materyaller gibi birçok teknolojik uygulama da öğretmen ve öğrencilerin hizmetine sunulmuştur. Öğrencinin öğrenmesini kolaylaştırmanın, öğrendiklerinin kalıcılığını sağlamanın, öğrencilerin daha çok sayıda duyusuna hitap etmenin bir yolu da çoklu öğrenme ortamlarını kullanmaktır. Her bireyin farklı olması gibi her öğrencinin de öğrenme yöntemi veya öğrenme ihtiyacı farklıdır. Çoklu öğrenme ortamı çok sayıda duyuya hitap ettiğinden daha verimli ve etkili öğrenmeler gerçekleştirebilir. Bu nedenle eğitim teknolojileri alanında çalışan bilim insanları eğitim- öğretim ortamlarında teknolojiyi kullanan bireyler olan öğretmenlerin dijital materyal kullanım ve tasarım düzeylerine yönelmişlerdir.
Teknolojinin bir öğretim aracı olarak kullanılması sonucunda bazı durumlar ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin derslerini konu içeriğine, yaşa, branşa uygun dijital materyaller tasarlayarak planlaması gerekmektedir. Bunu başarabilmek için ise öğretmenlerin buna yönelik eğitim almaları gerekmektedir. Günümüz z kuşağı öğrencileri için öğrenme-öğretme ortamlarındaki kalıcılığı artırmanın yolu teknolojiyi etkili kullanmaktan geçmektedir. Çağımız koşullarının gerekliliği olan bu çalışmada öğretmenlerin dijital materyal hazırlama öz-yeterlilikleri incelenmiştir. Bu kapsamda özel ve devlet okullarında çalışan öğretmenlerin dijital materyal tasarımı öz-yeterlilikleri karşılaştırmalı olarak incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda aşağıdaki araştırma sorularına yanıt aranmıştır.
1. Özel okullardaki öğretmenlerin ve devlet okullarındaki öğretmenlerin dijital materyal tasarım yetkinlikleri hangi düzeydedir?
2. Özel okullarda çalışan öğretmenler ve devlet okullarında çalışan öğretmenlerin dijital materyal tasarım yeterlilikleri
a. cinsiyet,
b. kıdem yılı,
c. çalıştığı kademe,
d. branş
değişkenlerine göre farklılık göstermekte midir?
Araştırma ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Veriler Google formlar kullanılarak, 17-30 Nisan 2023 tarihleri arasında çevrimiçi olarak elde edilmiştir. Verilerin toplanmasında Kabaran ve Uşun (2021)’un geliştirmiş olduğu Dijital Materyal Tasarım Yeterlilikleri Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek beşli likert tipindedir. Dört alt faktörü bulunmaktadır. Bu faktörler “Tasarım ve Geliştirme Yeterliliği (TGY), “Teknik Yeterlik (TY)”, “Teknopedagojik Yeterlik (TPY)” ve “Uygulama ve Değerlendirme Yeterliği (UDY)” şeklinde isimlendirilmiştir. Ölçek toplamda 31 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin tamamına ait Cronbach’s Alpha değeri 0,98’dir. Araştırmaya Türkiye geneli farklı branşlardan toplam 96 öğretmen katılmıştır. Bunlardan 49’u özel okullarda, geri kalan 47’ si devlet okullarında görev yapmaktadır.
Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin dijital materyal tasarım yeterlilik düzeyleri toplam ölçek puanı ve alt faktörler açısından genel olarak orta düzeyde çıkmıştır. Özel okulda görev yapan öğretmenlerin TPY ve UYD alt faktör ölçümleri yüksek düzeyde çıkmıştır. Devlet okulunda çalışan öğretmenlerin ise yalnızca UYD alt faktörü yüksek düzeyde çıkmıştır. Hem devlet okulunda hem de özel okulda görev yapan öğretmenlerin dijital materyal tasarım yeterlilikleri cinsiyet değişkeni açısından farklılaşmamaktadır. Mesleki kıdem yılı açısından da hem devlet okulunda hem de özel okulda görev yapan öğretmenlerin dijital materyal tasarım yeterlilikleri farklılaşmamaktadır. Görev yapılan öğretim kademesi açısından devlet okullarında görev yapan öğretmenler dijital materyal tasarım yeterliliklerine göre farklılaşmamaktadırlar. Özel okullarda görev yapan öğretmenler ise görev yapılan öğretim kademesi değişkeni açısından UDY alt faktörüne göre farklılaşmamakla beraber toplam ölçek puanı ve geri kalan alt faktör ölçümlerine göre branş öğretmenleri lehine farklılaşmaktadır.
"Öğretim materyali öğrenci grubunun özelliklerine uygun olmalıdır.” ilkesi günümüzde öğretmenlerin dijital materyal tasarımı zorunluluğunu anlatmaktadır. Öğrenciyi derste diri tutmanın yolu dijital materyallerin çeşitliliği ve zenginliği ile mümkün olacaktır. Dolayısıyla eğitime teknoloji entegrasyonu hızla sağlanmalı ve öğrenmenin niteliği artmalıdır. Bu nedenle özel ya da devlet okulunda çalışan tüm öğretmenlerin dijital materyal tasarım yeterliliğinin yüksek düzeye sahip olması hizmet içi eğitimlerle desteklenmelidir. Dijital materyal tasarımının eğitim fakültelerinde ders olarak yer alması da önemli görülmektedir.
It is an
indisputable fact that digital technologies are take part in every stage of our
lives in our age. The lifelong education process is integrated with instruction
in our schools. Considering today's conditions, it can be understood that
how important is technology integration in schools. Educational institutions
provide services in the form of private and public schools within the scope of
compulsory education in Türkiye. Private schools have started to
operate in Türkiye since the 1980s. Private schools are educational
institutions opened by local and foreign real and legal persons in accordance
with the Private Educational Institutions Law No. 625, provided that they are
under the supervision and control of the Ministry of National Education and
provide services for a fee. The expenses of private schools
are not covered by the state budget, the expenses of these schools are covered
by the school owners. Public schools are educational institutions affiliated
with the Ministry of National Education, all expenses of which are covered by
the government budget, and where children of school age are provided with
education in accordance with national education objectives. The government itself
prepares the statute, program and content of the education provided in public
schools and supervises the education provided here. Therefore, private
schools that provide services for a fee are expected to be more advanced than
public schools in terms of integration of technology into education.
The process
of technology integration into education in Türkiye was tried to be
strengthened by making large investments with the FATİH (Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi - Movement to
Increase Opportunities and Improve Technology) project in 2011. Within the
scope of this project, EBA (Eğitim
Bilişim Ağı - Education Information Network) was created as technical support to
teachers and students. In addition, z-books (enriched
books) have been developed in cooperation with TÜBİTAK and Ministry of National
Education. In addition, many technological applications such as
e-content, e-books and interactive digital materials that can be accessed
online or offline are offered to teachers and students. One way to facilitate
student learning, ensure the permanence of what they learn, and appeal to more
of students' senses is to use multiple learning environments. Just as every individual
is different, every student's learning method or learning need is different. Since the multimedia-learning
environment appeals to many senses, it can provide more efficient and effective
learning. For this reason, scientists working in the field of
educational technologies have focused on the digital material usage and design
levels of teachers, who are individuals who use technology in educational
environments.
Some
situations have arisen as a result of the use of technology as a teaching tool. Teachers need to plan
their lessons by designing digital materials appropriate to the subject
content, age and branch. In order to achieve this
qualification, teachers need to receive training for this. The way to increase
permanence in learning-teaching environments for today's Generation Z students
is to use technology effectively. In this study, which is a necessity
of our age, teachers' self-efficacy in preparing digital materials was
examined. In this context, it is aimed to comparatively examine the
digital material design self-efficacy of teachers working in private and public
schools. For this purpose, answers were sought to the following
research questions.
1.
What is the level of digital material design competencies
of teachers in private schools and teachers in public schools?
2.
Do digital material design competencies of teachers
working in private schools and teachers working in public schools differ
depending on the variables of
a. gender,
b. seniority year,
c. working level,
d. branch
The
research was conducted according to the relational screening model. The data
was obtained online using Google forms between April 17-30 2023. The Digital Material
Design Competencies Scale developed by Kabaran and Uşun (2021) was used to
collect the data. The scale is five-point Likert type. It has four
sub-factors. These factors are named as "Design and Development Competence
(TGY), "Technical Competence (TY)", "Technopedagogical
Competence (TPY)" and "Application and Evaluation Competence
(UDY)". The scale consists of 31 items in total. Cronbach's Alpha
value for the entire scale is 0.98. A total of 96 teachers from different
branches throughout Türkiye participated in the research. 49 of them work in
private schools, and the remaining 47 work in public schools.
According
to the findings of the research, teachers' digital material design competency
levels were generally at a medium level in terms of total scale score and
sub-factors. TPY and UYD sub-factor measurements of teachers working
in private schools were at high levels. For teachers working in
public schools, only the UYD sub-factor was found to be at a high level. The digital material
design competencies of teachers working in both public and private schools do
not differ in terms of gender. The digital material design
competencies of teachers working in both public and private schools do not
differ in terms of professional seniority. In terms of the teaching
level at which they work, teachers working in public schools do not differ
according to their digital material design competencies. Teachers working in
private schools do not differ according to the UDY sub-factor in terms of the
teaching level variable, but they differ in favor of branch teachers according
to the total scale score and the remaining sub-factor measurements.
“Teaching
material should suit the characteristics of the student group.” The principle
explains the necessity of digital material design for teachers today. The way to keep the
student alive in the lesson will be possible with the diversity and richness of
digital materials. Therefore, technology integration into education should
be achieved rapidly and the quality of learning should increase. For this reason, all
teachers working in private or public schools should have a high level of digital
material design competencies and should be supported by in-service training. It is also considered
important that digital material design is included as a course in education
faculties.