3. BILSEL INTERNATIONAL AHLAT SCIENTIFIC RESEARCHES CONGRESS, Bitlis, Türkiye, 8 - 09 Haziran 2024, ss.37-38
Tasarım, çoğunlukla insan faaliyetleri için bir problemin çözümü olarak kullanılmaktadır. Genellikle mevcut
durumdaki memnuniyetsizliklerin ve ihtiyaçların belirlenmesi ile başlamaktadır. Böylece tasarımcılar, hayatları
boyunca bu ihtiyaçlar doğrultusunda farklı tasarımlar gerçekleştirmektedirler. Tasarım konusu, birçok farklı alan
için önem kazanmaktadır. Tasarım süreci için net bir model olmamasına rağmen, tasarım modelleri bizlere bu
süreci anlamamız için yol gösterici olmaktadır.
Grafik temsiller, mimari tasarım için geliştirilmiş temel bir ortam sağlamaktadır. Tasarım ile ilgili durumu
anlatmak için süreç içerisinde farklı türde grafik temsiller kullanılmaktadır. Grafik temsillerden elde edilen veriler,
tasarımcı için gerekli ihtiyaçları karşılamakta ve mimari tasarım sürecinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bilgi
alışverişini sağlayabilmek için bilgilerin temsil edildiği verilere ve bu verileri yorumlayabilen kurallara ihtiyaç
vardır. Güvenli bir bilgi alışverişi için iletişim sürecinde var olan tarafların benzer yorum kuralları ile işlem
yapabilmesi gerekmektedir. Bilgi alışverişini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirebilmek için yorumlama kurallarının
benzer çatılar altında toplanması gerekmektedir.
Bu çalışma, “Bir yapı tasarımı bilgisayara anlatılabilir mi?” sorusunu temel alarak grafik temsili oluşturulan bir
mimari tasarım örneğinin EXPRESS Dili ile nasıl anlatılabileceğini göstermektedir. Bu anlamda çalışmanın amacı
bir tasarımın tanımlanmasının dijital teknolojiler ile gerçekleştirilmesi için bir yöntem önerisi sunmaktır. Çalışma
kapsamında, Van iline bağlı Gevaş ilçesinde bulunan ve Ermeni dini mimarisi için önemli bir yapı olan Akdamar
Kutsal Haç Kilisesi ele alınmıştır. Deneysel sonuçlar tasarım anlatılırken belirli parametre eksikliğinden kaynaklı
kısmi anlatımların gerçekleştiği sonuçlarına varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tasarım, EXPRESS Dili, Grafik Temsil, Akdamar Kutsal Haç Kilisesi
Design is mostly used as a problem-solving tool for human activities. It generally begins with identifying existing
dissatisfaction and needs. Thus, designers throughout their lives create different designs based on these needs. The
subject of design is gaining importance in many different fields. Although there is no clear model for the design
process, design models serve as guides for us to understand this process.
Graphic representations provide a fundamental medium developed for architectural design. Different types of
graphic representations are used in the process to describe the situation related to design. The data obtained from
graphic representations meet the necessary needs for designers and are widely used in the architectural design
process. To enable information exchange, there is a need for data representing information and rules that can
interpret this data. For secure information exchange, the parties involved in the communication process need to
operate with similar interpretation rules. To achieve healthy information exchange, the interpretation rules need to
be gathered under similar frameworks.
This study addresses the question, “Can a building design be explained to a computer?” and demonstrates how an
architectural design example represented graphically can be explained using the EXPRESS language. In this
context, the aim of the study is to propose a method for defining a design through digital technologies. Within the
scope of the study, the Holy Cross Church of Akdamar, an important structure for Armenian religious architecture
located in the Gevaş district of Van province, was examined. Experimental results indicated that partial
representations occur due to the absence of certain parameters when explaining the design.
Keywords: Design, EXPRESS Language, Graphic Representation, Holy Cross Church of Akdamar