Akademik Veri Yönetim Sistemi
ISARC 3. INTERNATIONAL HASANKEYF SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION CONGRESS 17-18 DECEMBER 2022, Batman, Türkiye, 17 - 18 Aralık 2022, ss.383-391
ÖZET
Bu çalışmada ile Van ili Özalp ilçesi karayolunda araç çarpması sonucu ölü olarak bulunan bir kırmızı tilkide
tespit edilen ektoparazitleri incelenerek cins ve tür bazında tespit etmeyi amaçlanmıştır. Ölü olarak bulunan
kırmızı tilki karkası olası zoonoz hastalıklardan korunmak amacı ile plastik bir torbaya konularak Van Yüzüncü
Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı laboratuvarına getirilerek -20℃ muhafaza edildi.
Daha sonra ektoparazitleri belirlemek için çözdürülen tilkiden makroskobik olarak vücut bölümleri detaylı
incelendikten sonra mevcut ektoparazitler toplandı. Toplanan ektoparazitler %70’lik etanol içerisinde +4 ℃’de
tür teşhisleri yapılana kadar saklandı. Toplanan kene ve pireler stereo mikroskop altında morfolojik özeliklerine
göre incelenip soy ve türlerin tespiti yapıldı. Tilki karkasında yapılan makroskopik inceleme sonucunda 14 adet
kene ve 23 adet pire olmak üzere toplam 37 adet ektoparazit toplandı. Toplanan bu ekdoparazitlerin
cinsiyetlerine bakıldığında kenelerin 5 tanesi erkek, 9 tanesi de dişi, pirelerinde 18 tanesi dişi ve 5 tanesi erkek
olarak belirlendi. Stereo mikroskopta yapılan mikroskobik inceleme sonucunda kenelerin tamamı Haemaphysalis
erinacei olarak belirlerken, pirelerde ise 21 tanesi Pulex İrritans, 2 tanesi ise Chaetopsylla trichosa olmak üzere
2 tür identifiye edildi. Bu çalışma Van yöresi Özalp ilçesinde bulunan kırmızı tilkilerin kene veya pire yönünden
enfeste olduğunu göstermektedir. Bu durumda kırmızı tilki popülasyonlarında bu ektoparazitlerin yaygın
olabileceği öngörülmektedir. Kene ve pire gibi ektoparazitler çeşitli hastalıklara vektörlük ya da ara konaklık
yapmalarından ötürü hem hayvan sağlığı hem de halk sağlığı açısından önem taşımaktadır. Bu sebeple yabani
hayvanlarda bu ektoparazitlerin yaygınlığına dair verilerin elde edilmesi önem taşımaktadır. Ayrıca, taşıdıkları
hastalıkların kontrolü kapsamında yapılacak ektoparaziter çalışmalara, mümkün olduğunca yabani hayvanların
da eklenmesi, ektoparaziter mücadelede başarı oranını artıracağı kanısındayız.
Anahtar kelimeler: Kene, Pire, Van, Tilki