Akademik Veri Yönetim Sistemi
ULUSAL DİL VE EDEBİYAT ARAŞTIRMALARI SEMPOZYUMU, Van, Türkiye, 20 - 22 Ekim 2021, ss.165-172
Son yıllarda teknoloji alanındaki geliĢmelere paralel olarak eğitim alanında e-kitap,
bilgisayar, tablet gibi birçok yeni eğitim ve öğretim aracının geliĢmesine karĢın Türkçe ders
kitaplarındaki metinler, her dönem önemini korumuĢ ve Türkçe eğitiminin en önemli aracı
olmuĢtur. Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin doğru okunması ve verilmek istenen mesajın
anlaĢılmasında metinlerin açık ve anlaĢılır bir dille yazılması büyük bir önem arz etmektedir.
Bundan dolayı ders kitaplarında yer verilen metinlerin sıradan bir anlatımdan ziyade özenle,
dilin temel kurallarına dikkat edilerek hazırlanması gerekir. Bu durum metinlerin hitap ettiği
öğrencilerin dilin kurallarını doğru bir Ģekilde öğrenmesini sağlamanın yanı sıra metinlerde
verilmek istenen ana düĢünce ve yardımcı düĢüncelerin doğru bir Ģekilde kavranmasına katkı
sunabilir. Böylece öğrenciler temel dil becerileri konusunda istenen düzeyde bir geliĢme
gösterebilirler. Çünkü dil eğitimi ve öğretimi her becerinin birbiriyle iliĢkili olduğu bir
bütündür. Bu araĢtırmanın temel amacı dil ve anlatım, dil bilgisi hataları baĢta olmak üzere
ortaokul 6. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerde bulunan hata ve yanlıĢlıkları tespit etmektir.
AraĢtırmanın çalıĢma materyalini Millî Eğitim Bakanlığının ders kitabı olarak kabul ettiği ve
2020- 2021 eğitim- öğretim yılında okutulmakta olan 6. sınıf Türkçe ders kitabı
oluĢturmaktadır. Bu çalıĢmada nitel araĢtırma desenlerinden doküman incelemesi kullanılmıĢtır.
AraĢtırma kapsamında Türkçe ders kitabında yer alan metinlertek tek okunup metinlerde tespit
edilen hatalar; dil yanlıĢları, anlatım bozukluğu, imla ve noktalama iĢaretleri yanlıĢları baĢlıkları
altında sınıflandırılıp örneklerle gösterilmiĢtir. AraĢtırma sonucunda kimi metinlerde özneyüklem
uyumsuzluğundan kaynaklı anlatım bozukluğu yapıldığı tespit edilmiĢtir. Ayrıca ara
sözün baĢında ve sonunda noktalama iĢareti kullanılmadığı, soru iĢaretinin kullanılmasının
gerektiği yerde kullanılmadığı, kimi yerde yanlıĢ noktalama iĢaretinin kullanıldığı tespit
edilmiĢtir. Bununla birlikte kimi metinlerde çeĢitli yazım yanlıĢlarının yapıldığı görülmüĢtür.
Anahtar Sözcükler: 6. sınıf ders kitabı, metin, Türkçe, dil bilgisi yanlıŞları.