Akademik Veri Yönetim Sistemi
ULUSLARARASI KÜLTÜR, SANAT VE TOPLUM SEMPOZYUMU, Van, Türkiye, 18 - 20 Ekim 2018, ss.1702-1718
Özet
Tüm Müslümanların ortak ürünü olan Arap grameri Kur’ân ve hadis dili olması hasebiyle her yönüyle tartışılmıştır. Bu tartışmalar sadece dilcilerle sınırlı kalmamış aksine tefsirciler, hadisçiler, fıkıhçılar, kelamcılar, usûlcüler vd. bütün İslamî ilimlerle ilgilenenler de söz konusu tartışmalara müdahil olmuşlardır. Zira Arap grameri, tüm bu ilimlerin doğru bir şekilde anlaşılması ve aynı doğrulukla aktarılmasında rol oynayan en büyük araçtır.
Şüphesiz ki çoğul meselesi de Arap gramerindeki tartışmaların başında gelir. Çoğul konusu hem yapılış şekli, hem sayısal değer hem de i‘rab bakımından tartışmalarda yer almıştır. Zira yapısal olarak cemi sahîh (düzenli çoğul) ve cemi teksîr (kırık çoğul) şeklinde iki kısma ayrılan çoğul, ifade ettiği sayısal değer bakımından da cemi killett (azlık çoğulu) ve cemi kesret (çokluk çoğulu) olarak iki kısma ayrılır. Fakat bu ayrımın neye göre yapıldığı ve hangi kalıptaki çoğulların hangi kısma dâhil olduğu konuları tartışıldığı gibi, çoğuldaki killett ve kesret yönündeki ayırımın gerçekten var olup olmadığı ve varsa bunların hangi sayıdan itibaren birbirlerinden ayrıldıkları da tartışma konusu olmuştur. Çoğulun tartışma konusu olan diğer bir yönü ise, başlangıç sayısı bakımından olmuştur. Zira Arapçada çoğulun üç’ten başladığını söyleyenler olduğu gibi bu sayıyı iki’ye hatta bir’e indirenler de vardır. Bu konu, özellikle gramercilerle usûlcüler arasında tartışılmıştır. Ayrıca siga-i müteha’l-cumû‘ denen çoğul grubunun diğer isimler gibi gayrı munsariflik sebeplerinden ikisini içermediği halde gayrı munsarif olması da ayrı bir tartışma konusu olmuştur.
Bu bağlamda bildiride farklı yönleri dikkate alınarak Arap gramerinde çoğul üzerinde yapılan tartışmalara ve bu tartışmaların taraflarınca öne sürülen önemli delillere dikkat çekilmeye çalışılacaktır. Deliller arasında değerlendirme yapılarak sonuca varılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Çoğul, Killet, Kesret, Sayısal Değer, Gayrı Munsarif.
Abstract
The Arabic grammar, a common product of all Muslims, has been debated in every way because of the Qur'an and hadith language. Thesediscussions are not limited only to the linguists, but to the contrary, the scholars who are interested in comment, hadith, Fiqh, kalam, methodetc. And all other who are interested in Islamic sciences have also intervened in the discussion.
Because Arabic grammar is the greatest tool that plays a role in understanding all these sciences correctly and conveying it with the same accuracy. There is no doubt that the plural issue comes at the beginning of the discussions in Arabic grammar. The plural issue has taken place in the discussions both in terms of structure, numerical value and i'rab.
While plural is structurally divided into two parts as cemisahih (regular plural) and cemteksîr (broken plural), it is divided into two parts as cemikillett (minority plural) and cemikesret (majority plural) as numerical value.
However, it has been debated whether this division is made according to what kind of plurals and what kind of plurals are included, as well as whether there is really a difference in the pluralskillett and kesret in plurals and from which number they are separated.
Another aspect of the plural discussion is in terms of the number of beginnings.Because there are those who say that the Plural in Arabic Language starts from the three, there are also those who turn this number into two or even one. This issue is particularly discussed between Grammarians and Methodists.
Moreover, it has been a debate that the plural group called "siga-imüteha'l-cumû" is accepted as nonmunsarif although it does not include two of the causes of non-munsarif like other names.
In this context, we will try to draw attention to the arguments made on the plural in the Arabic grammar, taking into account the different aspects of the declaration, and to the important arguments put forward by the sides of these arguments. It will be reached a conclusion doing evaluation between evidences.
Key Words: Plural, Killett, Kesret, Numerical Value, Non-Munsarif