Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Vizyon Van 2024 Kongresi, Van, Türkiye, 8 - 09 Şubat 2024, ss.373-381
Van Gölü Havzası’nın depremselliği ve sismotektonik karakteristiği göz önüne alındığında hasar verici ve yıkıcı deprem üretme potansiyeli son derece yüksek olan bir bölgedir. Van Gölü Havzasının civarındaki özellikle büyük yerleşim alanları olası depremlerden etkilenebilecek ve hasar düzeyini arttıracak zayıf, suya doygun ve pekişmemiş güncel alüvyal zeminler üzerine kuruludur. Bu yapılaşma olası depremlerde yapısal hasar riskini arttırabilmektedir. Aletsel ve tarihsel dönemde meydana gelen depremlere ek olarak özellikle 23 Ekim 2011 Van depremi (Mw=7.1) sonrası yapılarda meydana gelen hasarlar bu riskli yapılaşmanın en net sonucudur. Bu çalışmada, hasar verici deprem üretme olasılığı yüksek olan Van Gölü Havzasının ulusal ve uluslararası kuruluşlarca kaydedilen güncel deprem verileri ışığında bölgenin depremselliği ve sismik riski değerlendirilmiştir. Boğaziçi Üniverstiesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (KOERI) deprem kataloğuna göre, havzada 38.0°K-39.5°K enlemleri ile 42.0°D-44.0°D boylamları arasında ve 1900-2024 yılları arasında magnitüdü 1.0’dan büyük yaklaşık 17000 adet sığ deprem meydana gelmiş, bunlardan 50 tanesinin magnitüdü 5.0’dan büyüktür. Bu depremler çeşitli derecelerde hasarlara neden olmuşlardır. Hasara neden olan depremlerin genellikle Van Gölü doğusunda yoğunlaştığı görülmüştür. Bölgedeki aktif ve diri fayların (Çaldıran fayı, Erciş fayı, Saray Fay zonu, Başkale fayı vb.) deprem üretme olasılıkları, farklı fay karakteristikleri, fay uzunlukları, tekrarlama periyotları, yırtılma hızları, stres biriktirme durumları ve civar yerleşim bölgelerindeki yapı kalitesindeki olumsuzluklar bir arada değerlendirilmiştir. Depremsellik, zemin özellikleri ve yapılar güncel depremlerle değerlendirilerek havzanın sismotektonik durumu analiz edilmeye çalışılmıştır.