MUŞ VE CİVARINDAKİ (TÜRKİYE) GÜNCEL VE GELECEK DEPREM POTANSİYELİ/TEHLİKESİ ÜZERİNE İSTATİSTİKSEL BİR DEĞERLENDİRME


Şimşek E. C., Öztürk S., Alkan H.

LATIN AMERICA 11th INTERNATIONAL CONFERENCE ON SCIENTIFIC RESEARCHES , Rio De Janeiro, Brezilya, 3 - 05 Ekim 2025, ss.1-10, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Rio De Janeiro
  • Basıldığı Ülke: Brezilya
  • Sayfa Sayıları: ss.1-10
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma kapsamında, Muş ve civarındaki (Türkiye) güncel deprem potansiyeli ile gelecek deprem oluşumları için istatistiksel analizler gerçekleştirilmiş ve 2025 yılı başlangıcındaki sismik aktivite değişimleri değerlendirilmiştir. Bu amaçla, deprem oluşumlarının magnitüd-frekans dağılımını tanımlayan b-değeri, oluşma olasılıkları, tekrarlama periyodları ve depremsellik oran değişimlerini tanımlayan standart normal sapma Z-değeri gibi deprem istatistiğinin temel parametreleri arasındaki ilişkiler dikkate alınmıştır. Muş ve civarında 2020 yılından sonra meydana gelen iki güçlü 14 Haziran 2020 (Mw=5.8) ve 17 Şubat 2023 (Mw=5.0) depremleri, Türkiye’nin bu bölgesindeki güncel deprem potansiyelini/tehlikesini net bir şekilde ortaya koymaktadır. İstatistiksel analizler için, 12 Kasım 1934-31 Aralık 2024 yılları arasında yaklaşık 90.13 yıllık süreçte, 38.2°K-39.6°K enlemleri ile 40.0°D-43.0°D boylamları arasında moment magnitüdleri 1.0£Mw£6.9 arasında değişen 15.312 deprem kullanılmıştır. Tamlık magnitüdü Mc-değeri 2.7 olarak kabul edilmiş ve b-değeri 0.77±0.04 olarak hesaplanmıştır. Bu değer, magnitüd-frekans dağılımının ortalama b~1.0 ile önerilen değerinden nispeten küçüktür ve buda Muş ve civarında artan bir gerilmeye işaret edebilir. Güçlü/yıkıcı depremler için Mw=5.0, 5.5, 6.0, 6.5 ve 6.9 büyüklüğündeki depremlerin orta vadede (10 yıl) oluşma olasılıkları sırasıyla ~%97, ~%75, ~%43, ~%21 ve ~%11 olarak tahmin edilmiştir. Bu büyüklükteki depremlerin tekrarlama periyodları ise sırasıyla ~3 yıl, ~7 yıl, ~18 yıl, ~43 yıl ve ~86 yıl olarak hesaplanmıştır. Sismik durgunluk analizi için Mw≥2.7 alınarak ayrıştırılmış ve 3471 depremden oluşan katalog kullanılmıştır. 2025 yılı başlangıcında, yüksek Z-değerleri (sismik durgunluk alanları) Yedisu ve Kargapazarı segmentleri arasında, Bingöl ve Kavakbaşı Fay zonu civarında, Varto Fay zonu, Akdoğan Gölü fayı, Haçlı Gölü fayı ve Malazgirt fayını içeren alanlarda gözlenmiştir ve bu bölgeler gelecekteki deprem oluşumları için olası bölgeler olarak yorumlanabilir. Sonuç olarak, tüm parametrelerin birlikte değerlendirilmesi, Muş ve civarındaki güncel ve orta vadede deprem potansiyelinin ve tehlikesinin ortaya konulmasına katkıda bulunacaktır.