IV-INTERNATIONAL CONFERENCE OF FOOD, AGRICULTURE, AND VETERINARY SCIENCES On the occasion of the 40th Anniversary of Van Yüzüncü Yıl University , Van, Türkiye, 27 - 28 Mayıs 2022, cilt.1, ss.115-120
Yaygın
olarak kullanılan tıbbi ve aromatik bir bitki olan Galega officinalis, Fabaceae familyasına ait bir bitkidir.
Anavatanı Güney Avrupa ve Batı Asya’ dır. Galega
officinalis böbrek hastalıklarında ve diyabet tedavisinde kullanılmaktadır.
Ayrıca güçlü bir antioksidan kaynağı olarak bilinmektedir. Bor; bitkiler için
mutlak gerekli mikro elementlerden bir tanesidir. Bor, bitkiler tarafından
borik asit (H3BO3) veya borat anyonu B(OH)-4 formunda alınarak,
ksilemden yapraklara doğru taşınır. Bor (B) elementi özellikle, kurak ve yarı
kurak alanlarda toksik seviyelerde bulunur. Bor miktarının yüksek olduğu
topraklarda yetişen bitkiler de bor toksisitesinden kaynaklanan bitki
köklerinin, sürgünlerin ve stoma iletkenliğinin azalması, klorofil içeriği ve
fotosentez aktivitesinin azalması, hücre zarının geçirgenliğinin azalması ve
bitki savunma sisteminde değişikliklerin oluşması gibi durumlar görülmektedir.
Bu
çalışma salisilik asit ön uygulamalarına tabi tutulmuş Galega officinalis (Keçisedefi), tohumlarında bor dozlarının
çimlenme özellikleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2021 yılında
yürütülmüştür. Tarımsal üretimde tohumun çimlenme özelliklerini sınırlandıran
önemli faktörlerden biri bor toksisitesidir. Salisilik asit gibi büyüme
düzenleyicileri bor (B) stresinin olumsuz etkilerini azaltmada büyük önem
taşımaktadır. Bu araştırma, Tesadüf Parselleri Deneme Deseni’ ne göre,
faktöriyel düzende 4 tekrarlamalı olarak kurulmuş ve 4 farklı Salisilik Asit (0, 0.1, 0.2 ve 0.4
mM) ve Bor dozu (0, 1.0, 2.0 ve 4.0 mg/L) kullanılmıştır. Çalışmada tohumların
çimlenme gücü (%), çimlenme hızı (%), ortalama çimlenme süresi (gün), hassaslık
indeksi (%), tohum vigor indeksi I ve II, kök uzunluğu (cm), gövde uzunluğu
(cm), kök yaş ağırlığı (g), gövde yaş ağırlığı (g), kök kuru ağırlığı (g) ve
gövde kuru ağırlığı (g) incelenmiştir. Çalışma sonucunda; BxSA interaksiyonunun
çimlenme özellikleri üzerinde istatistiksel olarak önemli etkide bulunduğu,
salisilik asit uygulamaları kontrol ile karşılaştırıldığında Galega officinalis‘ in çoğu çimlenme
parametreleri üzerinde olumlu ve önemli etkisinin olduğu belirlenirken, bor
dozlarının toksik sınıra ulaşmadığı ve artan dozlar ile çimlenme özelliklerinin
genel olarak iyileşme eğiliminde olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Bor,
Çimlenme, Galega officinalis, Salisilik
asit