Tao-Klarceti Bölgesi Dini Mimarisi Taş Süslemelerinde Görülen Melek Figürleri


Korkut T.

22. Uluslararası Ortaçağ Ve Türk Dönemi Kazıları Ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 24 - 26 Ekim 2018, ss.210-2012

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.210-2012
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tarihi kaynaklara göre “Tao-Klarceti” olarak bilinen;  Artvin, Erzurum, Ardahan ve Kars illerini kapsayan bölgede, başta Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) olmak üzere, İran (Pers-Sasani) ve daha sonra da Gürcü Bagratlı Hanedanlığı’nın (8-14. yy.) hâkimiyet kurduğu ve bunu mimari ve sanat alanında da görünür kıldıkları gözlenmektedir.

Hıristiyanlığın bölgeye yayılmasından sonra, bölgede kültürel doku belirginleşmiş ve Bagratlılar döneminde Tao-Klarceti’de inşa edilen anıtsal yapılar, günümüze önemli bir kültürel miras olarak kalmıştır.  Bagratlı dönemine tarihlenen birçok manastır ve kilise yapısının mevcut olduğu çeşitli araştırma ve yayınlarla bilinse de; bu yapılarda dikkat çeken ve özgün bir üslupla tasvir edilmiş, melek figürlerinin günümüze kadar, detaylı olarak incelenmedikleri görülmektedir. Bu bildirimizde, Tao-Klarceti’de bulunup Bagratlı dönemine tarihlenen ve günümüze kadar sağlam gelebilmiş dini mimari yapılardaki melek figürü örnekleri üslup ve ikonografik açıdan analiz edilmeye çalışılmıştır.

According to historical sources, known as “Tao-Klarjeti”; it is observed that, in the region, including the cities such as Artvin, Erzurum, Ardahan and Kars, especially the Eastern Roman Empire (Byzantium), Iran (Persian- Sasanians) and then the Georgian Bagratid Dynasty (8-14th century) established dominance and caused the field of art visible. 

After the spread of Christianity in the region, the cultural texture of the area became apparent and the monumental structures built in Tao-Klarjeti during the Bagratis period has remained an important cultural heritage for today. Although many monasteries and churches dating to Bagratlı period are known by means of various researches and publications; it is seen that what are remarkable in these constructions and depicted in an original style have not been examined in detail up to now. In the program of the Tao-Klarjeti architecture, angel figures have an important place.

In this study; the  identified plastic decoration of angels figurs, found in Tao-Klarjeti and dated to Bagratlı period, on the religious architectures that have stood up so far; it has been tried to analyze the samples of the decorations, which are considered as significant, on these constructions have been tried to be analyzed.