Bölüm 9; DRAMATİK SAHNENİN FİZİKSEL ETKİ

Çevik M.

PLATANUS PUBLISHING, , Editör, PLATANUS PUBLISHING, Ankara, ss.209-222, 2024

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: PLATANUS PUBLISHING
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.209-222
  • Editörler: , Editör
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İlkel toplumlarda av sahnesi ve izleyici kitlesiyle gösterilerin ilk örnekleri var olmuştur. Vazoların üzerindeki resimlerle antik kültürlerde bu belgelenmiştir. Haliyle bu anlatı sahnesinde, alanın etkin kullanımı ateşin etrafında dans ve gerekli aksesuarlarla anlatı dili oluşmuştur. Ateş ışık etmenini karşılar, doğal bir bileşenidir. Buna bağlı olarak sahne tasarımı adı konmasa da, o günden beri gelişme göstermektedir. Sahnelemenin etki alanı tema bağlamından ziyade, birleştirilen sahne unsularının sıralaması ölçütüne dayanılarak incelenmiştir. Bu bağlamda sahnelemenin etki alanı fiziksel koşullar ve optik koşullara bağlı değişmektedir. Sahnelerde gösterinin amacına ulaşması için özellikle seyirci açısından, dış gözlemci olarak etki alanı düşünülür. Seyirci sahneyi ne kadar iyi görürse, etki alanı o kadar artacaktır. Sahne tasarımı gözlem nesnesi haline gelir. Modern sahnede seyirci görüş açısına göre eylemin sol veya sağ tarafları iyi görülmez. Seyirci hazır bir gösteri için koltuk seçerken bunları göz önünde bulundurur. Ayrıca sahneden çok uzakta oturan seyirci içinde bu durum ortaya çıkar. Ancak orta sahne her koltuktaki seyirci tarafından görünüşü nettir. Bunun için günümüzde seyirciyi sahne etrafında döndüren mimari sahne biçimleri de yapılmıştır. Klasik sahne yapısı ele alındığında, estetik açıdan etkin kullanma alanı vardır.