Geçmişten Günümüze Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yerleşkesi ve Yapılarının Mimari Gelişimi


Özyıldıran G.

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sa.58, ss.190-217, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Van’da üniversite kurma çalışmaları cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren başlamış ve 55 yıl sonra 1982 yılında Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) adıyla resmi olarak kurulmuştur. Bu tarihten sonra da nitelikli akademik ve idari kadroların oluşturulması, yetenekli öğrencilerin alınması, uygun eğitim ve araştırma programlarının kurgulanması ve tüm bu faaliyetlerin verimli şekilde gerçekleştirilebileceği mekanların oluşturulması hedefleri doğrultusunda üniversitenin gelişmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. Bu çalışma, 40 yılını tamamlayan Van YYÜ yerleşke ve yapılarının mimari gelişim süreçlerini incelemeyi ve belgelemeyi hedeflemektedir. Çalışma, kuruluş öncesi hazırlık çalışmalarını ve sonrasındaki süreci 10’ar yıllık dönemler halinde incelemektedir. Kuruluş öncesi ve kuruluş aşaması çalışmaları için Türkiye üniversiteler tarihini içeren yayınlar, Van ile ilgili kaynaklar, YYÜ katalogları ve ilgili mevzuatlar, yerleşke ve yapı bağlamında taranmıştır. 2000-2010 dönemindeki süreç, yazarın 2008 yılında yaptığı kampüs incelemesi ve fotoğraflama çalışmasına, 2010-2015 dönemi Van Depremleri hakkındaki literatüre, 2015-2022 dönemi ise yazarın kampüsteki deneyimlerine ve 2022 yılında yaptığı kampüs incelemesine ve fotoğraflama çalışmasına dayanmaktadır. Dönemler ve süreçler fotoğraflarla beraber geçmiş tarihli uydu görüntüleri üzerinden karşılaştırılmaktadır. Van YYÜ’nün 40 yıllık yerleşke ve yapı gelişimini inceleyerek kayıt altına alan çalışmanın, hem üniversite tarihi hem de Türkiye’deki yüksek öğretim yapıları hakkında yapılacak mimarlık tarihi çalışmalarına kaynak oluşturması beklenmektedir.

Studies to establish a university in Van started in the first years of the Republic but the university was officially established in 1982, under the name Yüzüncü Yıl University (YYU). In its early development phase, the university administration foremost aimed to bring together qualified academic and administrative staff, recruit talented students, design an appropriate curriculum and research programs, and build the necessary spaces to accommodate education efficiently. This study records the physical and architectural development of the 40-year-old campus of Van YYU and aims to examine the architectural development of the campus and buildings since its first establishment, and to provide a documentation for further research on both university history and architectural history. It examines the foundation studies, as well as the developments afterwards in 10-year period. It refers to the studies and publications on the history of Turkish universities, Van YYU university catalogs and legal developments for the pre-establishment and foundation phase. The information given for the period 2000-2010 is based on the campus survey and photographic documentation made by the author; the period between 2010-2015 relies on the publications of Van Earthquakes, and the period of 2015-2022 is based on the author’s campus experiences and the photographic survey she made in 2022. The phases are illustrated and compared with photographs and past satellite images.