Akademik Veri Yönetim Sistemi
İlahiyat, sa.2, ss.47-66, 2019 (Hakemli Dergi)
Son ilahî kitap
olan Kur’ân, tüm insanlık için öğüt ve şifa, mü’minler için de rehber ve rahmettir.
Müslüman hayatın anlam ve amacını Kur’ân’dan öğrenmekte, söz ve eylemlerini de onun
rehberliğinde şekillendirmektedir. Bunun için onun doğru bir şekilde anlaşılması
gerekmektedir. Yüce Allah’ın kelamı olan Kur’ân’ı, O’nun muradına uygun bir şekilde yorumlamaya çalışan
tefsir ilmi de bu ihtiyacı karşılamayı amaçlamaktadır.
Allah’tan
aldığı vahyi insanlara eksiksiz bir şekilde teblîğ ve tebyîn eden Hz. Peygamber,
Kur’ân’ın ilk müfessiridir. Hz. Peygamber’den sonra sahâbe ve taiûn nesli de
tefsirde önemli bir rol üstlenmiştir. Sahâbe ve tâbiîn döneminde tefsir tedvîn edilmediği için sözlü
olarak aktarılmaktaydı. İlk başta hadis ilminin bir kolu olan tefsir
rivâyetleri, Mukâtil b. Süleyman (ö. 150/767) ve Ferrâ (ö. 207/822) gibi
âlimlerin bu alanda eserler yazmaya başlamalarıyla müstakil bir ilim haline
gelmiş ve bu alanda eserler yazılmaya başlanmıştır. Tefsir ilmi, genel olarak rivâyet
ve dirâyet tefsirleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bunlarla birlikte zamanla
daha çok dirâyet tefsirinin alt kolları olan mezhebî, işârî, fıkhî, içtimâî ve
ilmî tefsir gibi ekoller ortaya çıkmıştır.
Anahtar
Kelimeler: Tefsir, Te’vîl,
Terceme, Rivâyet,
Dirâyet, Tedvîn, Tefsir Ekolleri.
The last divine book, the Qur'an, is advice and remedy for all
mankind; and a guide and grace for the believers. A Muslim learns the meaning
and purpose of life from the Qur'an; and shapes his words and actions in the
guidance of the Qur’an. Therefore, he needs to understand it correctly. Yet,
the science of tafsir (Quranic exegesis) that endeavours to interpret the
Qur’an, the Word of Almighty Allah, in a way that is appropriate to His will,
aims at meeting this need.
The Prophet (PBUH) who completely communicated and declared the
revelation he received from Allah to the people is the first interpreter
(mufassir) of the Qur'an. After the Prophet, the companions of the Prophet
(sahabah) and the successors of the companions (tabiûn) have also played an
important role in such interpretation. Until the period of the companions and
the successors of the companions, the tafsir was not edited (tadvin), so it was
transmitted orally. The narration of tafsir, which was a branch of the science
of hadith initially, then became an independent science and works were begun to
be written in this field. The science of tafsir is divided into two as Tafsir
bi’l-Riwayah (Narration-Based Tafsir) and Tafsir bi’l-Dirayah (Opinion-Based
Tafsir). In addition to these, new ecoles have emerged as sectarian, ishari,
fiqhi, sociological, scientific and modernist exegesis, which are rather
sub-ecoles of Tafsir bi’l-Dirayah (Opinion-Based Tafsir).
Key Words: Tafsir, Te’vil, Terceme, Riwayah, Dirayah, Tadvin,
Ecole, Tafsir Ecoles