Osmanlı'da Tasavvuf, Tekke ve Zaviyeler(Klasik, Tanzimat Ve Meşrutiyet Dönemleri)


Topuz E.

in: Osmanlı Kurumlar Tarihi II, Prof. Dr. Jülide Akyüz Orat, Editor, Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fak. Yayınları, Erzurum, pp.190-209, 2023

  • Publication Type: Book Chapter / Chapter TextBook
  • Publication Date: 2023
  • Publisher: Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fak. Yayınları
  • City: Erzurum
  • Page Numbers: pp.190-209
  • Editors: Prof. Dr. Jülide Akyüz Orat, Editor
  • Van Yüzüncü Yıl University Affiliated: Yes

Abstract

Tasavvuf kültürünün, kurumsal tezahürü olan tarikatların ortaya çıkışı Selçuklular devrinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde “Bâtıni-Rafızi” hareketlerin ayarttığı ve ayırdığı Müslümanları yeniden vahdet iklimine davet etmek, diğer taraftan Moğol akınlarının yıkıcı tesirlerini tasfiye edip bu akınların önünde sürüklenen dağınık nüfusu tanzim etme gayesi, tasavvufi hafızanın kurumsallaşmasını hızlandırmıştır. Hafızanın hasılatını, Mâverâünnehir’den başlayıp Horasan kentlerini de içine alan ve Batı Anadolu’ya kadar uzanan sahada görmek mümkündür. Moğol istilacılarının doğurduğu tahribatın ve Bâtıni-Rafizi hareketlerin neden olduğu tehdidin muhatap coğrafyalarından birisi de Anadolu’dur.