Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Eurasian Conference on Education and Social Studies - Guarda, Portugal, Braga, Portekiz, 27 - 28 Ağustos 2022, ss.66-95
Türk Çocuğu Dergisi, 16 Birinci kanun (Aralık) 1944 ile 1 Mayıs 1946 tarihleri arasında yayın hayatını
sürdürmüştür. Derginin imtiyaz sahipliği ve umumi neşriyat müdürlüğünü Naki Tezel yapmıştır. Dergi
çocuklara hitaben çıkmış bir süreli yayındır. Erken Cumhuriyet döneminin önemli çocuk ve gençlik
dergilerinden olan Türk Çocuğu Dergisi’nde çocukların eğitilmeleri, eğlenmeleri ve değişen dünyaya
ayak uydurmaları için dünya çocuk edebiyatı içerikleriyle tanışmaları amaçlanmıştır. Millî roman ve
masalların yanında dünya edebiyatından mit, çizgi roman ve serüvenler okurla buluşturulmuştur.
Çeviri çocuk hikâyeleri ve masalları, yerli çizgi roman masalları (Keloğlan ile Hamamcı), bilmeceler,
fıkralar, halk hikâyesi (Tepegöz) gibi tür/içerik başlıkları dergide yer bulmuş ve hacminde önemli yer
tutmuştur. Belirtilen bu edebi tür içerikleri çocuklara yaşadıkları toplumu tanıtmalarının yanında;
Türk Çocuğu Dergisi’nin en fazla önem verdiği, millîyetçi bireyler yetiştirme ülküsüne de hizmet
etmiştir. Bu bağlamda millî bilincin ve halk kültürü geleneğinin genç kuşaklara aktarımı bakımından
dergideki metinler yadsınamaz öneme sahiptir. Ülkemizde yayımlanan süreli çocuk yayınları,
çocukların kültürel ihtiyaçlarını karşılarken onların millî, ahlaki, sosyal ve evrensel değerlere sahip
olmalarını da amaçlamıştır. Süreli yayınlar dönemin en önemli sosyalleşme vasıtalarından olması
sebebiyle, çocukların eğlenmelerine, sosyalleşmelerine ve bilgiye ulaşmalarına önemli katkılar
sunmuştur. Yerli ya da yabancı süreli çocuk yayınları geçmiş yıllardaki sosyo-kültürel değerlerini
öğrenmek isteyen bireyler için de önem taşımaktadır. Türk Çocuğu Dergisi’nin gayesi çocukların
ilgisini ve sevgisini kazanmaktır. Asıl vurgulanan amaç; çağdaş, Atatürk ilkelerine bağlı, geleneksel ve
millî değerlerinin bilincinde olan bir nesil yetiştirilmesidir. Halk kültürü temlerinin gazetede ağırlıklı
olarak yer alması bu gayenin en açık göstergesidir. Türk Çocuğu Dergisi’nde çocukların ve gençlerin
geçmiş değerlerinin farkına varıp, modern Türkiye’nin inşası yolunda dünyadaki yenilik ve
gelişmelerden de haberdar edilmeleri amaçlanmıştır. Türk Çocuğu’nda Atatürk ilke ve inkılaplarının gazete yoluyla çocuklara öğretilmesi, Halkevleri’nin misyonu, fonksiyonu, Türk eğitim sistemine ve
Türk halkına ne gibi faydaları olduğu, çeşitli yazılarla yarının büyüklerine aktarılmıştır. Bunların
yanında millî değerler ve Türk kültürünün çocuklara ve gençlere öğretilmesi derginin en önemli
misyondur. Dergideki Türk halk edebiyatı ögeleri: çeviri roman, çizgi roman, masal, fıkra, mit, hikâye,
bilmece-bulmaca, şiir, resimli serüven, şeklindedir. Türk Çocuğu’nda edebi türler, Millîyetçilik ilkesi
doğrultusunda yayımlanmıştır. Dergide okurla diyalog samimi bir üslupla yapılmıştır. Türk Çocuğu
Dergisi’nde, resmî bayramlar ve anmalar, gazetenin sahibi ve umumi neşriyat müdürü Naki Tezel
tarafından özellikle vurgulanmıştır.
Türk Çocuğu Magazine continued its publication life between 16 (December) 1944 and 1 May 1946.
Naki Tezel was the concession owner and general editor of the magazine. The magazine is a
periodical for children. In the Türk Çocuğu Magazine, which is one of the important children's and
youth magazines of the Early Republican period, it is aimed that children get acquainted with the
contents of world children's literature so that they can be educated, have fun and keep up with the
changing world. In addition to national novels and fairy tales, myths, comics and adventures from
world literature were brought together with the readers. Genre/content titles such as translated
children's stories and fairy tales, local comic tales (Keloğlan ile Hamamcı), riddles, anecdotes, folk
tales (Tepegöz) took place in the magazine and had an important place in its volume. In addition to
introducing these literary types of content to children, the society they live in; It has also served the
ideal of raising nationalist individuals, to which the Türk Çocuğu Magazine attaches the most
importance. In this context, the texts in the journal have an undeniable importance in terms of
transferring national consciousness and folk culture tradition to younger generations. Children's
periodicals published in our country, while meeting the cultural needs of children, also aimed to
ensure that they have national, moral, social and universal values. Since periodicals were one of the
most important means of socialization of the period, they made significant contributions to children's
entertainment, socialization and access to information. Domestic or foreign children's periodicals are
also important for individuals who want to learn about the socio-cultural values of the past years.
The aim of the Türk Çocuğu Magazine is to win the attention and love of children. The main
emphasized purpose; It is to raise a generation that is contemporary, committed to Atatürk's
principles, and aware of its traditional and national values. The fact that the themes of folk culture
are predominantly included in the newspaper is the clearest indicator of this aim. In the Türk Çocuğu
Magazine, it is aimed to make children and young people aware of their past values and to be
informed about the innovations and developments in the world on the way to the construction of
modern Turkey. Teaching Atatürk's principles and reforms to children through newspapers in TürkÇocuğu, the mission and function of Community Centers, the benefits of the Turkish education
system and the Turkish people have been conveyed to the elders of tomorrow through various
articles. Besides, teaching national values and Turkish culture to children and young people is the
most important mission of the journal. Elements of Turkish folk literature in the magazine are in the
form of translated novels, comics, fairy tales, anecdotes, myths, stories, riddles-puzzles, poems,
illustrated adventures. Literary genres in Türk Çocuğu were published in line with the principle of
Nationalism. Dialogue with the reader in the magazine was made in a sincere style. In the Türk
Çocuğu Magazine, official holidays and commemorations were especially emphasized by Naki Tezel,
the owner and general editor of the newspaper.