Kukla Ve Kukla Tiyatrosu


Creative Commons License

Çevik M.

Researcher: Social Science Studies, cilt.1, sa.4, ss.466-476, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 1 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Researcher: Social Science Studies
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.466-476
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kuklalar en eski sanatsal ürünlerdendir, çünkü temeli ritüellere dayanır. İnsan ilkel dönemlerinden beri kukla yapmıştır. Kukla kelimesi genel olarak, insan tarafından konuşturulan hareket ettirilen, güdümlü insan ve hayvan figürleridir. Ritüellerden günümüz modern tiyatroya kukla gelişim göstermiştir. Birçok ülkede özellikle ritüeller bağlamında kukla yapımı yaygındır ve sanatsal tür olarak kukla gerekli önemi görmüştür. Tiyatroda sunumun tümü kukla olacağı gibi etkiyi artırma amacıyla da kullanılmaktadır. Eğlence ve öğretici amaçlı ya da her ikisini de kapsayacak şekilde yapılmaktadırlar. Kuklaları oluşturmak ve kullanmak kuklaları yaratmak zor değildir. Kimi zaman eldivenle kimi zaman çoraplarla hayal gücünü kullanarak oynanmıştır. Ancak kukla ile profesyonel gösteri yapılacaksa teknik bilgi gerekir. Yapım aşaması türüne ve kullanılan malzemesine göre çeşitli evrelerden geçer. Kimi zaman atölye ortamında uzun zaman dilimlerini kapsayabilir. Bu zorlu süreç özel eğitimi gerektirir. Sanat ve zanaat iççice ilerler. Bu tarz bir yapımı sanatsal kukla olarak sınıflandırabiliriz. Ve yetkin kişilerin elinde sadece amacına ulaşır. Usta oynatıcı gerektirir. Atık her türlü malzeme karton, kağıt, ped şişeler, keçe, tutkal, boya, gomalak, fırçalar ve çubuklar gibi gereken malzemelerin çoğu kolaylıkla edinilebilir. Bu tarz malzemeyle yapılan kukla gündelik eğlenceler içindir. Genel bir bakışla özel ölçülerle yapılır; insan boyutundan oldukça küçük, minyatür boyutlarda tasarlanacağı gibi bire bir insan, hayvan ölçülerinde ya da daha büyük tasarlanabilir. Bununla birlikte salt kukla değil, kukla ve oyuncuyla kurgulanmış oyunlarda yaygın biçimde göz dolduran eserlerdir. Kukla oynatıcısı ekstra aksiyona katılmıyorsa, genelde karanlık sahnede siyah giysiler giyerek ve siyah maskeler kullanarak kendini kamufle eder. Kukla çok yönlü sanatsal malzemedir, tiyatronun anlatım araçlarından biridir. Bütün sanat dallarında olduğu gibi; kukla sunumunda da amaç, yaşamı irdelemek, iyileştirmektir. Yeni tasarım kuklaların yaratılması gerçekleşse de, geleneksel olanların kalıcılığı günümüzde devam etmektedir