Researcher: Social Science Studies, cilt.1, sa.4, ss.466-476, 2017 (Hakemli Dergi)
Kuklalar en eski sanatsal ürünlerdendir, çünkü temeli ritüellere dayanır. İnsan
ilkel dönemlerinden beri kukla yapmıştır. Kukla kelimesi genel olarak, insan
tarafından konuşturulan hareket ettirilen, güdümlü insan ve hayvan
figürleridir. Ritüellerden günümüz modern tiyatroya kukla gelişim göstermiştir.
Birçok ülkede özellikle ritüeller bağlamında kukla yapımı yaygındır ve sanatsal
tür olarak kukla gerekli önemi görmüştür. Tiyatroda sunumun tümü kukla
olacağı gibi etkiyi artırma amacıyla da kullanılmaktadır. Eğlence ve öğretici
amaçlı ya da her ikisini de kapsayacak şekilde yapılmaktadırlar. Kuklaları
oluşturmak ve kullanmak kuklaları yaratmak zor değildir. Kimi zaman
eldivenle kimi zaman çoraplarla hayal gücünü kullanarak oynanmıştır. Ancak
kukla ile profesyonel gösteri yapılacaksa teknik bilgi gerekir. Yapım aşaması
türüne ve kullanılan malzemesine göre çeşitli evrelerden geçer. Kimi zaman
atölye ortamında uzun zaman dilimlerini kapsayabilir. Bu zorlu süreç özel
eğitimi gerektirir. Sanat ve zanaat iççice ilerler. Bu tarz bir yapımı sanatsal kukla
olarak sınıflandırabiliriz. Ve yetkin kişilerin elinde sadece amacına ulaşır. Usta
oynatıcı gerektirir. Atık her türlü malzeme karton, kağıt, ped şişeler, keçe,
tutkal, boya, gomalak, fırçalar ve çubuklar gibi gereken malzemelerin çoğu
kolaylıkla edinilebilir. Bu tarz malzemeyle yapılan kukla gündelik eğlenceler
içindir. Genel bir bakışla özel ölçülerle yapılır; insan boyutundan oldukça
küçük, minyatür boyutlarda tasarlanacağı gibi bire bir insan, hayvan
ölçülerinde ya da daha büyük tasarlanabilir. Bununla birlikte salt kukla değil,
kukla ve oyuncuyla kurgulanmış oyunlarda yaygın biçimde göz dolduran
eserlerdir. Kukla oynatıcısı ekstra aksiyona katılmıyorsa, genelde karanlık
sahnede siyah giysiler giyerek ve siyah maskeler kullanarak kendini kamufle
eder. Kukla çok yönlü sanatsal malzemedir, tiyatronun anlatım araçlarından
biridir. Bütün sanat dallarında olduğu gibi; kukla sunumunda da amaç, yaşamı
irdelemek, iyileştirmektir. Yeni tasarım kuklaların yaratılması gerçekleşse de,
geleneksel olanların kalıcılığı günümüzde devam etmektedir