Akademik Veri Yönetim Sistemi
ASERC 1ST INTERNATIONAL CONFERENCE ON HEALTH, ENGINEERING, ARCHITECTURE AND MATHEMATICS, İstanbul, Türkiye, 1 - 03 Aralık 2024, cilt.1, ss.1
Serbest radikaller ile hastalıkların arasındaki ilişki, toplumda serbest radikallere karşı ilgiyi arttırmıştır. Vücutta oksijen tüketimi esnasında serbest radikaller, mitokondride sıklıkla açığa çıkar. Oluşan serbest radikaller lipitlerin, proteinlerin ve nükleik asitlerin moleküler yapılarında hasarlara neden olabilir. Antioksidanlar, vücutta serbest radikallerin oluşturdukları oksidatif stres zararlarını azaltmada en önemli savunma mekanizmasıdır. Ayrıca serbest radikalleri gidermede ve hücre hasarına karşı korumada antioksidanlar büyük öneme sahiptir.
Antioksidanlar insan vücudunda doğal olarak üretilebilir veya dışarıdan takviye olarak alınır. Doğal antioksidanların büyük ve önemli bir kısmını fenolik bileşikler oluşturmaktadır. Fenolik bileşikler veya polifenoller, bitkilerin çeşitli bölümlerinde bulunan, hem gıda hem de vücut için antioksidan özellikler sağlayan ikincil metabolitlerdir. Bitkisel polifenollerin sağlık açısından önemi birçok çalışma ile kanıtlanmakla beraber, bu bileşiklerin yüksek antioksidan kapasiteye sahip olmaları, vücutta meydana gelen serbest radikalleri gidererek kalp damar hastalıklarını önlemeleri ve yaşlanmayı geciktirme ektisi dikkat çekmektedir Yüksek kimyasal aktivite gösteren polifenoller, serbest radikallerin meydana getirdiği hasarı gidermeleri, DNA, protein ve enzimlere bağlanma yetenekleri ile azaltıp yok edebilirler.
Bu çalışmada, Van İl’inde yayılış gösteren endemik Astragalus gevashensis bitkisinin yaprağından elde edilen metanol özütünün, antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi amaçlandı. Bunun için metal şelatlama aktivitesi, toplam fenolik ve toplam flavonoid madde içerik deneyleri uygulandı. Bitki özütünün metal şelatlama aktivitesi, Dinis ve arkadaşlarının 1994 yılında geliştirdikleri yönteme göre belirlendi. Toplam fenolik madde miktarı Singleton ve Rossi (1965) ve toplam flavonoid madde miktarı ise Zhishen ve arkadaşlarının (1999) modifiye edilmiş yöntemlerine göre belirlendi. Yapılan deneyler sonucunda A. gevashensis’in yaprak metanol özütünün metal şelatlama aktivitesinin EC50 değeri 5,6±0.04 μg/ml, toplam fenolik ve flavonoid madde miktarları ise sırasıyla 512.8±10.4 μg GAE/g kuru özüt ve 478.7±0.9 μg CE/g kuru özüt bulundu. A. gevashensis yaprak özütünün iyi bir antioksidan kapasiteye sahip olduğu sonucuna ulaşıldı.
Anahtar Kelimeler: A. gevashensis, metal şelatlama, toplam fenolik, toplam flavonoid