Akademik Veri Yönetim Sistemi
Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi, cilt.8, sa.22, ss.519-538, 2021 (Hakemli Dergi)
I. Abdülhamid’in son zamanları olan 1787-1789 yılları Osmanlı Devleti’nin en sıkıntılı dönemlerindendir. Bu dönemde Osmanlı hem Kırım’da Ruslarla hem de Balkanlar’da Avusturya ile savaşmak zorunda kalmıştır. Bosna’da Osmanlı Devleti’nin Avusturya’ya karşı almış olduğu tedbirler 52 numaralı Mostar Şer‘iyye Siciline yansımıştır. Sicilde kayıtlı bulunan yetmiş civarındaki hatt-ı hümayun, ferman, hüküm ve Bosna’daki eyalet divanından gönderilen buyruldular bulunmaktadır. Sicildeki resmî kayıtlarda Avusturya’nın anlaşmayı bozarak Bosna sınır hattından Osmanlı topraklarına saldırdığı belirtilmektedir. Gerek İstanbul’dan gönderilen belgelerde ve gerekse Divan-ı Bosna’dan kazalara ve ilgililere gönderilen buyruldularından anlaşılan, Bosna halkının topyekûn bir seferberliğe ve orduya yardıma çağrıldığı görülmektedir. Ayrıca söz konusu buyruldularda, İstanbul’dan gemilerle gönderilen mühimmat ve erzakın bir an önce cepheye yetiştirilmesi de talep edilmektedir. Kayıtlardan anlaşılan, bu durum Bosna Beylerbeyi Vezir Ebubekir Paşa başta olmak üzere, idarecilerin, ileri gelenlerin, Müslüman ve gayrimüslimlerin hepsinin birden katıldığı önemli bir mücadeledir. Bu gayretlerin sonucu olarak büyük başarılar elde edilmiştir.