Uluslararası Emir Timur ve İzmir Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 29 - 30 Kasım 2021, ss.78-80
Armin Vamberi XIX.
yüzyılın sonu-XX. Yüzyılın başlarında Batı’da Türkoloji alanındaki çalışmaları
ile ün kazanmış bir âlimdir. Ünlü tarihçi J.
F. von Hammer-Purgstall’ın tavsiyesiyle 1857’de İstanbul’a giden Vamberi İstanbul'da
bulunduğu 1857–1863 yılları arasında, farklı Türk ağız ve lehçelerini öğrenme
fırsatını da buldu. İstanbul’daki Türkoloji çalışmalarını Macaristan
Bilimler Akademisine gönderdikten sonra 1861. yılında akademinin muhabir üyeliğine seçildi. 1863 Martında Macar İlimler
Akademisi’nin sağladığı yardımla Orta Asya gezisine çıktı.1862 yılında
deniz yolu ile Trabzon’a gelen Vamberi, daha sonra kervanla Erzurum, Tebriz ve
Kazvin’den geçerek Tahran’a ulaşmıştır. O, Tahran’da hem İran Kaçarlar
Devleti’nin yetkili memurlarından ve aynı zamanda Tahran’da bulunan Osmanlı
Büyükelçiliği’nin ilgili şahıslarından da önemli ölçüde destek almıştır. Bir
süre Tahran’da ikamet eden A. Vamberi kısa zaman zarfında Özbek, Tatar, Kazak
ve Türkmence öğrenmeye muvaffak olmuştur. Daha sonra Mekke’den dönen Hac
kafilesine katılarak Türkistan’a doğru yola çıkmıştır. Hacı Reşit ismini
kullanan A. Vamberi Türkistan’a gitmeye muvaffak olmuştur. Başta Hive, Buhara ve Semerkant olmakla Türkistan’ın
çok önemli şehirlerinde bulunan A. Vamberi çok kıymetli bilgiler edinmiş ve
Seyahatnamesinde bu bilgileri değerlendirmiştir. Kendisi Türkistan’daki gezileri
sırasında Emir Timur ve dönemi ile ilgili kaynaklara ulaşmış ve gezisini
tamamladıktan sonra bu konu ile ilgili akademik çalışmalar yapmıştır.
26-27
Kasım 2021 tarihinde Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü ve
Özbekistan Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsü işbirliği yapılacak olan Uluslararası
Emir Timur ve İzmir Sempozyum’a sunmak
istediğimiz bildiride Armin Vamberi’nin Emir
Timur’la ilgili akademik çalışmalar ile ilgili ile ilgili bilgi vermeyi
düşünüyoruz