ÇAĞDAŞ LİF SANATÇILARI PERSPEKTİFİNDEN DİASPORA OLGUSU


Creative Commons License

Oskay N.

Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, cilt.38, sa.38, ss.196-215, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Toplumsal yaşantının her dokusunda farklı bir değişiklik yaşanmaktadır. Bu değişikliklerden biri de insanların tarih boyunca farklı sebeplerden dolayı bulundukları ana vatanlarını terk etmek zorunda bırakılmalarıdır. Yüzyıllardan bu yana gerçekleşen göç hareketleriyle birlikte yaşanan süreçte, ulusal kimlikten diasporik kimliklere kadar uzanan değişim, günümüzde hala tartışılan ve araştırılan önemli konulardan biri olmuştur. Dünyanın farklı yerlerinde oluşturulan diaspora ile birey üzerinde ‘kimlik’, ‘kültür’, ‘kabul görme’ gibi faktörlerin, değişim ve dönüşüme zemin hazırlaması, sosyal bilimlerin birçok alanının da araştırma konusu olmuştur. Ayrıca sanatın farklı disiplinlerinde de sanatçıların diaspora temasını yapıtlarına taşıdıkları görülmektedir. Diaspora kavramından yola çıkarak bu çalışmada, “Stories of Migration: Contemporary Artists Interpret Diaspora” (Göç Hikâyeleri: Çağdaş Sanatçılar Diaspora'yı Yorumluyor) isimli sergideki çağdaş lif sanatçılarının, ‘öteki’, ‘bellek’ ve ‘kimlik’ kavramlarının etkisini, kültürün önemli bir parçası olan tekstil teknik ve malzemesi aracılığıyla sanata nasıl yansıttıkları, eserleri üzerinden okunmaya çalışılmıştır. Farkındalık yaratmak için yapılan bu araştırmada, farklı tekstil malzeme ve tekniklerinin kullanıldığı; bugünün yerini yadırgayan dünyasındaki tarihsel hakikatleri, fiziksel tahribatı ve önyargıyı görsel olarak dile getirmektedir. İzleyiciye üzerinde düşünmesi gereken sorular soran Altı (6) misafir ve otuz sekiz (38) jüri onayından geçmiş sanatçıların eserleri arasından 7 (yedi) farklı eser ele alınmıştır. Araştırmanın örnekleri ele alınırken farklı kültürlerden birey ya da toplulukların yaşadığı diasporik kimlik deneyimi göz önünde bulundurulmuş ve bu örnekler üzerinden analiz ve yorumlar yapılmıştır. Araştırmada, serginin gerçekleştiği Amerika Birleşik Devletleri The George Washington Üniversitesi ve Tekstil Müzesi’nden elde edilen veriler ile sanatçıların yapıtları çalışmanın görsel doküman kısmını oluştururken, alan yazında ise kitap, tez, makale, internet kaynakları gibi araçlardan yararlanarak genel tarama yapılmıştır.