Vizyon Van 2024, Van, Türkiye, 8 - 09 Şubat 2024, ss.36
Van Gölü Havzası sahip olduğu akarasu, göl,
gölet ve baraj gölleri bakımından ülkemizdeki havzalar içerisinde su kaynakları
bakımından önemli bir yere sahiptir. Ancak, günümüzde bu su kaynaklarında insan
kaynaklı çeşitli sorunlar ve bu sorunlara bağlı tehditler ortaya çıkmıştır. Bu
çalışmada Van Gölü Havazası içerisinde yer alan su kaynaklarındaki başlıca
sorunlar sıralanmış ve oluşturduğu olumsuz durumlar ele alınmıştır. Bu sorunların
başlıcaları; akarsulardaki kum ocakları ve kaçak kum alım faaliyetleri,
akarsularda devam eden ıslah çalışmaları, su kaynaklarındaki plastik atıklar ve
mikroplastikler, sucul canlılarda mikroplastik kontaminasyonu, Van Gölü’nde gemilerden kaynaklı sintine
suyu kirliliği, su kaynaklarındaki diğer kirleticiler, su kaynaklarındaki
seviye düşüşleri, gübre kullanımı ve hayvancılık faaliyetleri gibi tarımsal
kaynaklı kirlenmeler, ötrofikasyon ve sucul istilacı türler olarak
sıralanabilmektedir. Yerinde gözlemler, ölçümler ve çeşitli analizler
sonucunda, belirtilen bu noktasal ve yayılı kaynaklı kirleticiler başta su kaynağının
kalitesini olumsuz etkilediği gibi sucul yaşamı da tehdit etmektedir. Bu sorunlara yönelik alınabilecek önlemler,
havzadaki su kaynaklarının ve sucul yaşamın korunması açısından değerlidir.
Lake Van Basin has an important place in terms
of water sources among the basins in our country due to its streams, lakes,
ponds and dam lakes. However, today, various human-induced problems and threats
related to these problems have emerged in these water sources. In this study, the
main problems in the water sources in the Lake Van Basin are listed and the
negative effects caused by these problems are discussed. The main problems can
be listed as sand pits and illegal sand extraction activities in streams, rehabilitation works in streams, plastic litter and microplastics in water sources, microplastic
contamination in aquatic organism, bilge water pollution from ships in Lake Van,
other pollutants in water sources, level decreases in water sources, pollution
from agricultural sources such as fertilizer use and livestock activities,
eutrophication and aquatic invasive species. As a result of on-site
observations, measurements and various analyses, these point and diffuse source
pollutants negatively affect the quality of the water source and also threaten
the aquatic life. Precautions that can be taken to address these problems are
valuable in terms of protecting water sources and aquatic life in the basin.