Toplum; aynı coğrafyada yaşayan, çeşitli rolleri yerine getirerek birbirleri ile ilişkiler sürdürmek zorunda olduğu değerlendirilen, en küçük birimi aile olan bir oluşumdur. Toplum olabilmek için ortak ideal etrafında birleşmek, toplumda karşılaşılan zorluk ve güzellikleri paylaşmak ve birlikte olmaktan mutlu olmak bir gerekliliktir. Her toplum, kendi içine doğan yeni üyelerini yetiştirirken öğrettiği ortak ideallere sahiptir. Ancak insanlık tarihi boyunca çeşitli nedenlerle çeşitli büyüklükteki topluluklar yaşadıkları coğrafyayı terk ederek daha iyi şartların var olduğu yeni yaşam alanları aramaya başlamışlar ya da savaşlar sebebiyle yaşam alanlarını terk etmek zorunda kalmışlardır. Göç ettikleri ülkelerde sahip oldukları farklı din, dil, milliyet, hatta farklı renkte tenleri ile orada yaşamakta olan toplum fertleri ile sosyolojik, ekonomik, psikolojik ve politik sorunlar yaşamışlardır. Bu sorunlar, topluma entegre olamayan veya entegre olmaları engellenen bireyler için 'öteki' kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu durum göçmenleri kimlik aramaya yöneltmiştir. İçine doğduğu toplumundan ayrılma sebebi ne olursa olsun, var olan somut ve soyut bağlar göçmenleri sarsmış ve kırık hayatlar yaşamaya mahkûm etmiştir. Yaşanan mücadele dolu yolun sonunda çok rahat şu soru sorulabilir; “Giden olmak mı yoksa geride kalmak mı zor?” Göç ve göçmenlik yüzyıllardır süregelen, toplumsal ve bireysel anlamda insanların hayatını derinden etkileyen, ekonomik, kültürel, sosyal ve politik sebep ve sonuçları olan kavramlardır. Buna göre; vatanlarını terk edenler, geride kalanlar ve göç almış topraklarda yaşayanlar da bu hareketten etkilenmektedir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra değişen dünya düzeniyle birlikte yeni göç dalgaları ortaya çıkmış ve insanlar savaş sonrası krizin de neden olduğu arayışla daha iyi yaşam koşulları ve daha iyi bir gelecek umuduyla yurtlarını terk etmişlerdir. Bu dönemde İngiltere ve Almanya gibi ülkelere yoğun bir şekilde göç görülmüştür. Toplumsal bir olgu olan göç edebî eserlerde yazarlara ilham kaynağı olmuştur. Göçlerin nedenleri ve sonuçları, karakterlerin iç dünyalarındaki çalkantılar, yalnızlık, yabancılaşma ve öteki kavramı post modern dönemde yazılan göç romanlarının başlıca temaları olmuştur. 1950lerde ve sonrasında savaş sonrası değişen ekonomik ve sosyal düzende çareyi göç etmekte bulan roman karakterlerinin en önemli ortak noktası kimlik arayışı içinde olmaları ve ‘öteki’ olma hissidir. Çalışmamızda; Türk Edebiyatından göç edenleri eserlerine yansıtan Fakir Baykurt ve Sevim Çokum, İngiliz Edebiyatından savaş sonrası dönemde göç edenleri eserlerine konu eden Andrea Levy ve Zadie Smith incelenecektir. Son yıllarda dünya gündemine oturan, göç problemi üzerine çalışma yapanlar arasında olan bu dört yazarın eserlerindeki göçlerin neticeleri, benzerlikleri ve farklılıkları ele alınacak, ana karakterler analiz edilecek, karakterlerin iç dünyalarına ve yaşadıkları çelişkilere değinilecektir.