Akademik Veri Yönetim Sistemi
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, cilt.3, sa.2, ss.17-28, 2025 (Hakemli Dergi)
Jeolojik ve doğal öneme sahip sit alanları, koruma altına alınması gereken özgün doğal miras alanlarıdır. Bu kapsamda jeositler, yer kabuğunun oluşum ve evrim sürecine ilişkin bilimsel veriler sunan jeolojik oluşumlar; jeomorfositler ise jeomorfolojik süreçlerin sonucu olarak biçimlenmiş, bilimsel ve estetik değer taşıyan yeryüzü şekilleridir. Hakkâri ili Çukurca yolu üzerinde yer alan Ava Ore Şelalesi, bulunduğu konum ve jeolojik özellikleri ile dikkat çeken bir doğal oluşumdur. Yapılan jeolojik incelemeler, şelalenin litolojik bileşimi, stratigrafik konumu ve tektonik unsurlarla ilişkisi bakımından özel bir önem taşıdığını göstermektedir. Akarsu erozyonuna bağlı olarak farklı dirençteki kayaçlarda gelişen aşınma davranışları, tektonik hatların da etkisiyle bu şelalenin gelişiminde belirleyici olmuş ve özgün bir jeomorfolojik yapının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu süreçler, alanın hem tipik bir jeomorfosit özelliği taşıdığını hem de doğal nitelikli koruma alanı kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak Ava Ore Şelalesi, yalnızca görsel bir doğal güzellik değil, aynı zamanda akarsu jeomorfolojisi, litolojik farklılıklar ve tektonik kontrolün etkileşimini temsil eden bir jeolojik miras öğesi niteliği taşımaktadır. Bu nedenle bilimsel, koruma ve eğitim amaçlı değerlendirilmesi gereken önemli bir doğal varlıktır.