Gün geçtikçe artan çevre sorunlarının başında gelen hava kirliliği gelecek için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Bu çalışmada Van ili kent merkezinde yapılan ölçümler ile CO₂, SO₂, PM₁₀ gibi hava kirletici parametrelerin ve bu kirleticilerin sıcaklık ve nem gibi etmenler ile zamansal dağılımı, konsantrasyonları, izin verilen limit değerlere göre tartışılmış ve kent için çözüme yönelik önerilere yer verilmiştir. Van’ın ülkemizin en kalabalık on dokuzuncu şehri olması ve sınıra yakınlığı sebebiyle fazlaca göç almasından dolayı (Suriye, İran vb.) trafik ve diğer noktasal kaynaklı kirleticilerin gün içerisindeki dağılımı, konsantrasyonları önem arz etmektedir. Elde edilen veriler ışığında; nüfus yoğunluğuna rağmen kentin az gelişmiş sanayi şehirlerinden olmasından dolayı endüstriyel menşeili hava kirleticilerin kentte çok düşük konsantrasyonlarda bulunduğu tespit edilmiştir. Buna karşın yapılan analizlerin yaz ayına denk gelmesine rağmen PM₁₀ konsantrasyonlarının 50 µg/m³ olan sınır değerinin altında olmakla beraber sınır değerlere yakın olması dikkat çekmektedir.SO₂ konsantrasyonlarının ise 350 µg/m³ olan sınır değerin çok altında seyretmesi kentin iyi bir hava kalitesine sahip olduğunu göstermektedir. Artan insan nüfusu ve ulaşımdaki sıkıntılardan ötürü her yıl kentte bulunan araç sayısında artış olmaktadır. Van az gelişmiş bir sanayi kenti olmasına rağmen endüstriyel kuruluşların sayısının arttığı da bir gerçektir. Dolayısıyla kentin hava kalitesini korumak ve iyileştirmek için tedbirler alması önem arz etmektedir. Bu amaçla; kentin doğal gaz ulaşmayan ilçelerine hat sağlanması ile tehlikesiz ve temiz bir yakıt olarak kabul görülen doğal gazın kullanılmasının yaygınlaştırılması; egzoz emisyon ölçümlerini yaptırmayan araçlar için yaptırım uygulanması; kurulmuş ve kurulacak olan endüstriler için baca gazı filtre sisteminin zorunlu kılınması ve bu hususlarda denetimler yapılması uygun olacaktır.

Anahtar kelimeler: Van, Hava Kirliliği, Hava Kirleticiler