USVES Uluslararası Sosyal Bilimler VE Eğitim Bilimleri Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 22 - 23 Şubat 2020, cilt.1, ss.121-129
Türkü yakma: bir kişinin etkilendiği her hangi bir olay karşısında duygulanarak sözü ezgi ile
birleştirme sanatı olarak bilinir. Bu tanım içerisinde yer alan “etkilenme” halk müziği eserlerinin
üretiminde kişinin anlık ya da genel duygu durumunun üretkenliği doğrudan etkilediğini
göstermede önemli bir fikir vermektedir. Halk arasında yaşayan ve derin bir geçmişten gelen
kültür çevresinde gelişen olayları konu edinen türkülerin ortaya çıkmasında üretenin duygu
durumu üretkenliği doğrudan etkileyen faktörlerdendir. Bu duygu durumunu oluşturan konuların
içerisinde de aşk, sevda, ayrılık, gurbetlik, sıla özlemi, ölüm ilk sıralarda gelmektedir. Türk halk
müziği eserleri nicelik açısından incelendiğinde de yine bu durumlar ana konuyu oluşturmaktadır.
Her ne kadar repertuar içerisinde coşkulu ve sevinçli durumları yansıtan eserler olsa da hüznü
konu alan eserlere nazaran sayıca daha azdır. Hatta ritmi hareketli, coşkulu eserlerin bile çoğunun
konusu yine hüzünlü durumları içerir.
Bu çalışmada çeşitli bilimsel kaynaklardan da yararlanarak duygu durumunun insanın yaratıcılık
yönünü nasıl etkilediği incelenmiş bunlar içerisinde aşk, sevda, ayrılık, gurbetlik, sıla özlemi,
ölüm gibi hüzünlü durumların üretkenliği neşeli durumlardan daha fazla etkilediği TRT Türk halk
müziği repertuarı içerisindeki eser örnekleriyle ortaya konulmuştur.