Akademik Veri Yönetim Sistemi
ULUSAL KATI ATIK YÖNETİMİ KONGRESİ UKAY 2014, Van, Türkiye, 1 - 04 Eylül 2014, ss.209-218, (Tam Metin Bildiri)
Arıtma çamurları su ve atıksu arıtma tesislerinin işletilmesi sırasında veya sonrasında oluşan
bir yan ürün olarak ortaya çıkmaktadır. Arıtılan atıksuyun niteliğine ve uygulanan arıtma işlemlerine
bağlı olarak arıtma çamurlarının özellikleri değişmektedir. Genel olarak arıtma çamurları, sıvı ya da
katı halde, %0.25 ile %12 arasında katı madde içeren atıklardır. Arıtma çamurlarının önemli bir
kısmının su olması nedeniyle kapladıkları hacim oldukça fazladır. Bu özelliklerinden dolayı arıtma
çamurlarının işlenmesi ve bertaraf edilmesi konusu mühendisler için oldukça problemli bir konudur.
Çamur depolama sahasının 10 m’den daha derin seviyelere ulaşması ve saha tabanına herhangi bir
geçirimsiz tabaka kullanılmaması halinde arıtma çamurunun atmosfer ve yer altı suyuna karışması gibi
problemler çevre kirliliğine neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra depolanmış arıtma çamuru,
jeoteknik özellikleri açısından yüksek seviyede su içeriği, oldukça düşük kesme dayanım özelliklerine
sahiptir. Bu özellikleri nedeniyle arıtma çamuru depolama sahasında oluşabilecek muhtemel stabilite
sorunu güvenlik problemlerine yol açabilmektedir.
Doktora çalışması kapsamında yapılacak olan bu araştırmada Adana’da bulunan Seyhan
Atıksu Arıtma çamurundan periyodik olarak alınacak numunelerin fiziksel özelliklerini belirlemek için
özgül ağırlık, birim hacim ağırlık, su içeriği deneyleri, kıvam limitleri jeoteknik özelliklerini
belirlemek için ise, permeabilite (hidrolik iletkenlik), kompaksiyon (sıkışabilirlik), konsolidasyon, tek
eksenli ve kesme dayanımı deneylerinin yapılması planlanmaktadır. Laboratuvar çalışması sonucunda
elde edilen verilere göre arıtma çamurunun geri kazanılması ve farklı alanlarda değerlendirilmesi
hususunda iyileştirme yöntemlerinin araştırılması planlanmakta ve bu sayede depolama maliyetini
azaltarak ekonomik katkı sağlanması amaçlanmaktadır