Melayê Cizîrî İle Erich Fromm Karşılaştırması: İnsan Olmak


Creative Commons License

Kıran İ.

Melayê Cizîrî'nin Varlık Düşüncesi, . Ruhullah Öz, Editör, Şırnak Üniversitesi Yayınları, Şırnak, ss.677-690, 2024

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Şırnak Üniversitesi Yayınları
  • Basıldığı Şehir: Şırnak
  • Sayfa Sayıları: ss.677-690
  • Editörler: . Ruhullah Öz, Editör
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Melâyê Cizîrî, 16. ve 17. yüzyıllar arasında yaşamış Cizreli bir medrese müderrisi olması nedeniyle bu adla tanınmıştır. Sadece Kürt edebiyatında bir şaheser olarak kabul edilen Divan’ın sahibi bir şair olmanın dışında aynı zamanda İslam düşüncesinin birçok disiplinine vakıf sufi bir düşünürdür. Divan’ında özellikle nazari konularda İslam düşünce ekollerine ve bu ekollerin önemli meselelerine değinmiştir. Tasavvuf felsefesi ve merkeze koyduğu insan ve toplum perspektifi 17. yüzyıl İslam düşüncesinin genel karakterini yansıtır. Kur’ân’a

divan duran Melâyê Cizîrî, insan olmaya yönelik okuma biçimini vahyin renk ve tonları üzerinde yapmaktadır. İnsan odaklı çalışmalar yapan ikinci düşünür ise Erich Fromm’dur. Frankfurt Okulu’na yönelik yapmış olduğu eleştirel teori ile tanınan ve 1900-1980 yılları arasında Almanya’da doğan Amerikalı ünlü psikanalist, sosyolog ve filozof Erich Fromm’a göre insanın karakteri kendi elleriyle kurduğu dünyada yoğrulmuştur. XVIII. ve XIX. yüzyıllarda yaşam mücadelesi veren insanın karakteri güçlü olmak ve sömürücü bir yapıya sahip olmak üzerinde şekillenmiştir.