Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.93-103, 2024 (Hakemli Dergi)
Amaç: İnsani Gelişmişlik Endeksi hesaplanırken sağlığı değerlendirmek için doğumda beklenen yaşam süresi
kullanılmaktadır. Bu değişken uluslararası kıyaslamalarda çok sık kullanılan sağlık çıktılarından bir tanesidir.
Bu çalışmada, G20 ülkelerinde 2000-2021 yılları arasında doğumda beklenen yaşam süresine ilaveten bebek
ölüm hızı, 5 yaş altı çocuk ölüm hızı ve yetişkin ölüm oranları ile İnsani Gelişmişlik Endeksi arasındaki ilişki
incelenmiştir.
Yöntem: Çalışmada İnsani Gelişmişlik Endeksi bağımlı değişken ve sağlı çıktılarından bebek ölüm hızı, beş
yaş altı çocuk ölüm hızı ve yetişkin kadın-erkek ölüm oranları bağımsız değişkenler olarak kullanılmıştır.
2000-2021 yılları arasında G20 ülke verileri, panel veri analizi ile test edilmiştir.
Bulgular: Yapılan analiz sonuçlarına göre; bağımsız değişkenlerden sadece yetişkin kadın ve erkek ölüm
oranlarının İnsani Gelişmişlik Endeksi ile anlamlı bir ilişkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yetişkin
kadın ölüm oranı İnsani Gelişmişlik Endeksi arasındaki ilişki pozitifken yetişkin erkek ölüm oranı ile İnsani
Gelişmişlik Endeksi arasındaki ilişki negatiftir. Beş yaş altı çocuk ölüm hızı İnsan Gelişmişlik Endeksini
pozitif yönde etkilerken bebek ölüm hızı negatif yönde etkilemektedir
Purpose: Life expectancy at birth is used to evaluate health when calculating the Human Development
Index. This variable is one of the health outcomes frequently used in international comparisons. In this
study, in addition to life expectancy at birth, the relationship between infant mortality rate, child mortality
rate under 5 years of age, adult mortality rates and the Human Development Index in G20 countries
between 2000 and 2021 was examined.
Method: In the study, the Human Development Index was used as the dependent variable and the health
outcomes such as infant mortality rate, under-five child mortality rate and adult female-male mortality rates
were used as independent variables. G20 country data between 2000-2021 was tested with panel data
analysis.
Findings: According to the analysis results; It was concluded that among the independent variables, only
adult female and male mortality rates had a significant relationship with the Human Development Index.
While the relationship between adult female mortality rate and Human Development Index is positive, the
relationship between adult male mortality rate and Human Development Index is negative. While the under-
five child mortality rate affects the Human Development Index positively, the infant mortality rate affects it
negatively, but thes