Sovyet Dönemi Azerbaycan Tarihçiliğinde Türk Kurtuluş Savaşı ve Güney Cephesi

Qasımov C.

100. Yılında Gaziantep Sempozyumu, Gaziantep, Türkiye, 17 - 19 Aralık 2021, ss.150-153

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.150-153
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sovyet Azerbaycan tarihçileri tarafından Milli Mücadele Dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti tarihi ile ilgili yapılan akademik çalışmaların kapsamı II. Dünya Savaşı sonrası daha da genişlenmiştir.  Bu çalışmalarda bilhassa Sovyet-Türkiye ilişkileri ve Türk halkının I. Dünya Savaşı sonrası emperyalist güçlere karşı vermiş olduğu bağımsızlık mücadelesi konuları daha çok ilgi odağı olmuştur. 1960-1970’lı yıllarda Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Yakın ve Orta Halklar Enstitüsü( Şimdiki Şarkiyat Enstitüsü) bünyesindeki „Türkiye Tarihi ve Ekonomisi“ Şubesi’nin Sovyet-Türkiye ilişkileri alanındakı uzman tarihçileri olan Nilufer Efendiyeva, Yusuf Bağırov ve Hamit Aliyev tarafından, Türk halkının Anadolu’daki işgalcilere karşı vermiş oldukları mücadele ile ilgili çok önemli çalışmalar yapılmış ve  monografiler yayınlanmıştır. Özellikle Nilufer Efendiyeva tarafında Anadolu’da yapılan Milli Mücadele konuları daha çok araştırılmıştır. Kendisi çeşitli makalelerle beraber 1919-1921 yılları arasında yapılan Türk Kurtuluş Savaşı ve Cüney Cephesi ile ilgili 1965 yılında “Anadolu’nun Güneyinde Fransa İşgalçilerine Karşı Türk Halkının Mücadelesi (1919-1921)“ (Борьба турецкого народа против французских оккупантов на юге Анатолии. (1919-1921гг). Баку: Изд-во АН Аз.ССР, 1966) isimli monografisini yayınlamıştır. Monografide Antep, Maraş, Adana ve Urfa’da Fransız işkâlının boyutları ele alınmış ve bu şehirlerde Fransız işkâlına karşı mücadelenin kazanılmasının Türkiyedenki Milli Mücadeleye yapmış olduğu etki değerlendirilmiştir.

17-19 Aralık 2021 tarihinde Gaziantep Üniversitesi ve  Gaziantep Büyükşehir Belediyesi İşbirliğinde, Milli Savunma Üniversitesi, Türk Tarih Kurumu ve Atatürk Araştırma Merkezi destekleriyle yapılacak olan Uluslararası Gaziantep’in Kurtuluşu’nun 100. Yılında Mîsâk-ı Millî ve Güney Hattı Sempozyumu sunmak istediğimiz bildiride, Azerbaycan tarihçileri tarafından (Özellikle Nilufer Efendiyeva, Yusuf Bağırov ve Hamit Aliyev’in çalışmaları esas alınacak) Türk Kurtuluş Savaşı ve Güney Cephesi ile ilgili yapılan akademik çalışmaların değerlendirilmesi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Milli Mücadele, Sovyet Azerbaycan tarihçileri, Antep, Nilufer Efendiyeva, Yusuf Bağırov ve Hamit Aliyev