Akademik Veri Yönetim Sistemi
IV. Uluslararası Türkoloji Araştırmaları Sempozyumu, Van, Türkiye, 20 - 21 Ekim 2022, ss.360-361
Türkiye’de AB’ye uyum kapsamında 2002 yılında
yapılan yasal düzenleme ile istatistikî veri toplanırken 12 düzey-1 bölgesi, 26
düzey-2 bölgesi ve 81 düzey-3 bölgesi oluşturuldu. Düzey-1 bölgeleri düzey-2
bölgelerini, düzey-2 bölgeleri ise düzey-3 bölgelerini içine almaktadır.
Yaklaşık 784 bin km²’lik bir alana sahip olan
Türkiye, farklı coğrafi koşullara bağlı olarak gelişmişlik açısından da farklı
nitelikteki bölgelerden oluşmaktadır. Buna bağlı olarak bazı bölgeler
genellikle göç alırken bazıları ise göç vermektedir. Göç veren yerlerde itici
etkenler, göç alan yerlerde ise çekici etkenler bulunmaktadır. Göç veren
bölgelerde işsizlik, sosyal çatışma, tarım arazilerinin miras yoluyla
bölünmesi, eğitim, sağlık ve ulaşım olanaklarının yetersizliği gibi iticilikler
bulunurken göç alan yerlerde ise iş olanakları, güvenli sosyal ortam, daha iyi
eğitim, sağlık ve ulaşım olanakları gibi çekicilikler bulunmaktadır. Ayrıca
deprem, ekonomik kriz vb. durumlar da göç konusunda bazı dönemler, uzun
yıllardır devam eden durumlardan farklı bazı eğilimleri beraberinde getirebilmektedir.
Türkiye’de öteden beri İstanbul, Ege, Akdeniz, Batı Anadolu, Doğu ve Batı
Marmara gibi düzey-1 bölgeleri genellikle göç alırken Batı ve Doğu Karadeniz
ile Kuzeydoğu, Orta, Ortadoğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ise genellikle göç
vermektedir. Bu durumun nedeni birinci grupta yer alan bölgelerin eğitim,
sağlık, ulaşım, sanayi, turizm, tarım gibi alanlarda daha gelişmiş olması ve
buna bağlı olarak daha fazla istihdam sağlamasıdır. İkinci grupta yer alan
bölgelerde ise hem zorlu coğrafi koşullar hem de ulaşım, sanayi, turizm vb. ekonomik
olanakların az gelişmiş olması, dışarıya doğru göçe neden olmaktadır.
Bu çalışmanın amacı güncel verilere göre
düzey-1 bölgelerindeki net göç ve net göç hızını incelemektir. Özellikle
2007-2021 yılları arasındaki verileri inceleyerek düzey-1 bölgeleri arasındaki
göçü incelemek ve 13 yıllık zaman zarfında farklı dönemleri ortaya çıkarmak
amaçlanmıştır. Çalışmada TÜİK verileri kullanılacaktır. Bazı değişkenlerin
zamana bağlı değişimini inceleyen bu araştırmada nicel yöntem kullanılmıştır.
Bu çalışmada düzey-1 bölgeleri arasında son
yıllarda meydana gelen göçe bağlı olarak net göç ve net göç hızı
incelenecektir. Ayrıca düzey-1 bölgelerinin aldığı ve verdiği göçün de
incelenmesi yoluyla bölgelerin aldığı ve verdiği göçün zamansal değişimi ve bu
durumun nedenleri incelenecektir. Çalışmanın bu konuda bazı eğilimleri ve
durumları ortaya çıkararak gelecekte yapılacak çalışmalara ışık tutacağını umut
etmekteyiz.