Turkiye’de Hastaların Farmasötik Bakım Hizmetlerini Kullanma ve Ödeme Yapma Gönüllülüklerinin Değerlendirilmesi


ALABDULLAH Z., ARSLAN M.

FABAD Journal of Pharmaceutical Sciences, cilt.49, sa.2, ss.289-298, 2024 (Scopus) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 49 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: FABAD Journal of Pharmaceutical Sciences
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus, EMBASE, International Pharmaceutical Abstracts, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.289-298
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Eczacıların hastalıkları önleme, ilaç takibi, hasta uyumunu artırma gibi birçok temel görevi kapsayan danışmanlık rolleri, sağlık hizmetlerini önemli ölçüde geliştirmektedir. Bu hizmetlerin iyileştirilmesi için hastaların farmasötik bakım hizmetlerine yönelik görüşleri ele alınmalıdır. Bu nedenle, bu çalışmanın temel amacı hastaların serbest eczanelerde sunulan farmasötik bakım hizmetlerini kullanma ve bu hizmetlere ödeme yapma gönüllülüklerini değerlendirmektir. İlgili literatüre uygun olarak 24 ifadeyi içeren bir ölçüm aracı geliştirilmiş ve Van’daki hastalara uygulanmıştır. Elde edilen veriler (n=445) öncelikle betimsel istatistiksel analize tabi tutulmuş, daha sonra açıklayıcı faktör analizi (EFA) uygulanmıştır. Son olarak hipotezleri test etmek amacıyla faktör skorları kullanılarak bağımsız örneklem t testi ve ANOVA testleri yapılmıştır. AFA sonucunda üç faktörlü bir çözüm elde edilmiştir. Faktörler ileri eczane hizmetleri, temel eczane hizmetleri ve kullanım ile ilgili bilgi verme olarak adlandırılmıştır. Faktörlerin Cronbach Alfa değerleri 0,859, 0,883 ve 0,691’dir. Katılımcıların temel eczane hizmetleri faktörü altında ele alınan hizmetlerden yararlanmaya daha gönüllü oldukları tespit edilmiştir, Bu hizmetleri kullanım ile ilgili bilgi verme ve ileri eczane hizmetleri faktörlerindeki hizmetler izlemiştir. Bu durumun aksine katılımcıların ileri eczane hizmetleri kapsamındaki hizmetler için ödeme yapmaya daha gönüllü oldukları görülmüştür. Bu makale, hastaların genel olarak farmasötik hizmetlerini kullanmaya gönüllü olduklarını ancak bu hizmetler için ödeme yapmaya gönüllü olmadıklarını ortaya koymuştur.
Pharmacists’ consultancy roles, covering many essential tasks such as preventing diseases, monitoring medication, and increasing patient compliance, significantly improve healthcare. Patients’ views on pharmaceutical care services should be evaluated to improve these services. Thus, the main objective of this study is to assess patients’ willingness to use and pay for pharmacy services provided in community pharmacies. A measurement tool was developed according to relevant literature, including 24 statements, and applied to the patients in Van, Türkiye. Obtained data (n=445) were first subjected to descriptive statistical analysis, and then the exploratory factor analysis (EFA) was applied. Lastly, independent samples t-test and ANOVA tests were conducted using factor scores to test the hypotheses. As a result of the EFA, a three-factor solution was obtained. The factors were labeled as advanced pharmacy services, core pharmacy services, and providing information for usage. Cronbach’s Alpha values of the factors are 0.859, 0.883, and 0.691, respectively. It was determined that the participants were more willing to benefit from the services discussed under the core pharmacy services factor. These services were followed by the services in the factors of providing information for usage and advanced pharmacy services. Contrary to this situation, it is seen that the participants are more willing to pay for the services included in the advanced pharmacy services. This paper has put forth that patients were generally willing to use pharmaceutical services but not willing to pay for them.