Uluslararası Vizyon Van Kongresi, Van, Türkiye, 8 - 09 Şubat 2024, ss.8-17
Bu çalışmanın amacı, matematik öğretmenlerinin “Beceri temelli matematik problemleri” kavramına
yönelik sahip oldukları algıları metaforlar yardımıyla ortaya çıkarmaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden
olgu bilim deseni ile tasarlanan bu araştırma 2023-2024 eğitim öğretim yılında Van ili Gevaş ilçesindeki
devlet okullarında görev yapan 52 matematik öğretmeninin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada
veriler “Beceri temelli matematik problemleri … gibidir. Çünkü…” sorusunu içeren açık uçlu bir anket
aracılığıyla toplanmıştır. Veriler; kodlama ve ayıklama, örnek metafor derleme, kategori geliştirme, geçerlik
ve güvenirlik, verilerin bilgisayar ortamına aktarılması aşamaları takip edilerek içerik analizi tekniğine göre
çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda matematik öğretmenlerinin beceri temelli matematik problemlerine
yönelik algılarına ilişkin 44 farklı metafor belirlenmiştir. Bu metaforlardan problem çözme süreci, beceriler,
öğrenciye yönelik etki, günlük yaşam bağlamı, ölçme, olumlu çağrışımlar ve olumsuz algılar olmak üzere
7 farklı kategori oluşturulmuştur. En çok karşılaşılan metafor problem çözme süreci kavramsal
kategorisinde yer alan “okuduğunu anlama” metaforudur. Bununla birlikte günlük yaşam bağlamı kavramsal
kategorisinde yer alan “gerçek hayatla ilişkili” metaforu en çok karşılaşılan ikinci metafordur.
Öğretmenlerin beceri kategorisinde en çok “akıl yürütme” becerisi metaforunu kullandıkları, olumsuz
algılar kategorisinde ise en fazla “her öğrenciye uygun olmayan” ve “zor” metaforunu kullandıkları tespit
edilmiştir. Öğretmenlerin metaforlarından yola çıkarak beceri temelli problemlere yönelik algılarının genel
olarak okuduğunu anlama, uygulama, yorumlama, günlük hayat durumları içeren problemler olduğu,
çözümü için akıl yürütme, eleştirel düşünme, analitik düşünme, analiz etme, ilişkilendirme gibi üst düzey
bilişsel becerilere ihtiyaç duyulan zor ancak eğlenceli ve keyifli problemler olduğu sonucuna varılabilir