Akademik Veri Yönetim Sistemi
1. MÜHENDİSLİK SİSMOLOJİSİ VE KENT JEOFİZİĞİ SEMPOZYUMU, Erzincan, Türkiye, 23 - 24 Ekim 2025, ss.1, (Özet Bildiri)
Bu çalışmada, Erzincan ve
civarının güncel ve gelecek deprem potansiyeli/tehlikesi üzerine istatistiksel
analizler yapılmış ve 2025 yılı başlangıcındaki depremsellik oran değişimleri ortaya
konmaya çalışılmıştır. Bu amaçla, depremlerin magnitüd-frekans ilişkisini
tanımlayan b-değeri, oluşma olasılıkları ve tekrarlama periyodları,
sismik durgunluk Z-değeri ve Coulomb gerilme değişimleri gibi farklı
parametreler arasındaki ilişkiler değerlendirilmiştir. Erzincan ve civarında
2020 yılından sonra meydana gelen 14 Haziran 2020 (Mw=5.8), 25 Haziran
2021 (Mw=5.3), 17 Şubat 2023 (Mw=5.0) depremleri, bu bölgedeki
güncel depremselliği net bir şekilde ortaya koymaktadır. Analizler için, 26
Aralık 1939-31 Aralık 2024 yılları arasında, 39.0K-40.2K enlem ve 38.2D-41.0D
boylamları arasında magnitüdleri 1.0£Mw£7.7 arasında değişen 14.542 depremi içeren veri seti kullanılmıştır. Tamlık
magnitüdü Mc-değeri 2.9 kabul edilmiş ve b-değeri 0.79±0.05 olarak hesaplanmıştır. Bu değer, bölgedeki büyük magnitüdlü deprem
oluşumlarıyla ve artan gerilme dağılımıyla ilişkili olarak açıklanabilir.
Bölgesel ölçekte, düşük b-değerleri (<0.9)
İliç civarında, Erzincan, Yedisu, Elmalı, Karlıova ve Kargapazarı segmentleri
üzerinde, Tercan ve Bahçeköy fayları üzerinde, Üzümlü-Çayırlı-Otlukbeli-Tercan
arasında gözlenmiştir. Sismik
durgunluk analizi için Mw≥2.9
alınarak, ayrıştırılmış ve 3480 depremden oluşan veri seti kullanılmıştır. 2025
yılı başlangıcında Refahiye-İliç-Kemah arasında, Üzümlü civarında, Helfete-Pülümür
fayları üzerinde ve Kandilli fayının kuzeybatısında önemli sismik durgunluk
bölgeleri gözlenmiştir. Pozitif gerilme değişimleri Erzincan, Yedisu, Elmalı,
Karlıova ve Kargapazarı segmentleri üzerinde, Üzümlü-Çayırlı-Otlukbeli-Tercan
arasında, Helfete,
Pülümür, Tercan, Sancak-Uzunpınar, Kandilli ve Bahçeköy fayları civarında gözlenmiştir.
Güçlü/yıkıcı depremler için Mw=5.0, 6.0, 7.0 ve 7.7
büyüklüğündeki depremlerin orta vadede (~10 yıl) oluşma
olasılıkları sırasıyla ~%92, ~%33,
~%6 ve ~%2 olarak tahmin
edilmiştir. Bu büyüklükteki depremlerin tekrarlama periyodları ise sırasıyla ~4
yıl, ~25 yıl, ~160 yıl ve ~540
yıl olarak hesaplanmıştır. Düşük b-değerli,
pozitif gerilmeli ve yüksek Z-değerli
alanlar bölgedeki sismo-tektonik yapıyla ve faylanma mekanizmalarıyla oldukça
ilişkilidir ve deprem davranışlarının tanımlanması açısından önemlidir.
Dolayısıyla bu bölgeler, Erzincan ve civarı için gelecekteki deprem oluşumları açısından
en olası bölgeler olarak yorumlanabilir ve deprem potansiyeli/tehlikesinin
nicel olarak değerlendirilebilmesi için bu bölgelere dikkat edilmelidir.