Aile sağlığı merkezine başvuran hastalarda Helicobacter pylori sıklığı


Creative Commons License

Sakman A., Bayram Y., Parlak M., Güdücüoğlu H.

Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, cilt.15, sa.3, ss.418-423, 2021 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

H. pylori’nin görülme sıklığı, özellikle düşük sosyo-ekonomik durum, sağlık önlemlerinin yetersizliği, toplu yaşam koşulları ve su kaynaklarındaki sorunlarla ilişkili olarak artış göstermektedir. H. pylori ile enfekte ve aşırı asit salgılanması olan kişiler mide ülseri, mide kanseri ve duodenum ülseri açısından büyük risk taşırlar. Çalışmada, Aile Sağlığı Merkezine başvuran erişkin hastaların dışkı örneklerinde H. pylori antijen varlığı araştırılmıştır. H. pylori tespit edilen kişilerin, Gastroenteroloji Kliniğine yönlendirilmesi ve ileri tetkikler uygulanması neticesinde, teşhisin kesinleştirilmesi ve erken teşhis konulması suretiyle, tedavi planına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, Kasım 2016-2017 tarihleri arasında Van il merkezinde bulunan Aile Sağlığı Merkezimize başvuran hastalardan, rastgele seçilen 189’u kadın ve 129’u erkek olmak üzere 17-83 yaş aralığındaki (yaş ort. 45) toplam 318 kişi üzerinde yürütülmüştür. Dışkıda H. pylori antijenlerini tespit etmek için, H. pylori hızlı antijen test (One Step Rapid Test, Çin) kullanılmıştır. Çalışma sonunda hastaların gastrik şikâyetlerinin olup/olmadığı, H. pylori mikrobuna etki eden ilaç kullanımının olup-olmadığı cinsiyet, yaş ve test sonucu bilgilerinin SPSS programı yardımı ile istatistik çalışması yapılarak sonuçlar değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamızda, 75’i (%58) kadın ve 54’ü (%42) erkek olmak üzere 129 (%41) kişinin dışkısında H. pylori pozitif olarak tespit edilmiştir. Cinsiyetlerin kendi içindeki test sonucu, pozitifliği oranı açısından; kadınların %40’ında ve erkeklerin %42’sinde H. pylori pozitif olarak tespit edilmiştir. Cinsiyetler arasında farklılık, istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. H. pylori’nin her yaşta görülebileceği, H. pylori antijen pozitifliğinde yaş ilerlemesine paralel olarak artış gösterdiği tespit edilmiştir. Test sonucu pozitif olanların 91’inde (%70,5) gastrik şikâyetlerin olduğu gözlenmiştir Proton pompa inhibitörü kullanımının (PPI), kadınlarda erkeklere göre daha fazla olduğu görülmüştür. Sonuç: Ülkemizde yapılmış diğer çalışmalar ile kıyas edildiğinde, bu çalışmamızda H. pylori pozitifliğinin düşük olması önemlidir. Gastrik şikâyeti olan kişilerde, test pozitiflik oranı daha yüksektir ve PPI kullanımının H. pylori eradikasyonu üzerinde etkisi açıktır.