4. Uluslararası Afet ve Dirençlilik Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 19 - 21 Ekim 2022, cilt.1, ss.1-2, (Özet Bildiri)
Depremlere
bağlı oluşan yapısal hasarların ortaya konulması ve hasar derecesinin
azaltılmasına yönelik çalışmalar dirençli kentlerin oluşturulması açısından son
derece öenmlidir. Ayrıca, kentsel dönüşüm açısından yapı stoğundaki
problemlerin belirlenmesi de olmazsa olmazdır. Bu değerlendirmelerin daha doğru
yapılabilmesi için yapı kalitesinin yanı sıra deprem özelliklerinin ve yerel
zemin davranışlarının belirlenmesi son derece önemlidir.
Bu
çalışmada geçmiş dönemlerde büyük ve hasar verici depremler üretmiş Çaldıran
fay zonu etki alanında yeralan Çaldıran yerleşim alanı ve çevresi jeofizik
yöntemlerle incelenmiştir. Yapı-zemin ilişkilerinin incelenmesinde zemin
büyütmesi ve hakim titreşim periyodu, tabaka kanlıkları, jeolojik birimlerin
yanal ve düşey yöndeki değişimleri, kayma dalga hızı (Vs) gibi temel
parametrelerin belirlenmsi gerekmektedir. Bu çalışmada, 56 noktada Yüzey
Dalgalarının Çok Kanallı Analizi (MASW) ve 66 noktada ise mikrotremor ölçümü
yapılmıştır. Çalışma alanındaki alüvyon birimlerde ilk 30 m’deki ortalama Vs
hızını temsil eden Vs30 değerleri 230 ile 350 m/s arasında, volkanik kaya
birimlerde ise 700 m/s den daha yüksek hız değerler elde edilmiştir. Bölgede baskın
periyot değerlerinin 0.1 ile 0.52 saniye arasında, büyütme değerlerinin 1 ile
2.8 arasında, sismik zayıflık indisi değerlerinin ise 0.1 ile 3.55 arasında
değiştiği belirlenmiştir.
Yapılan
çalışmada, alan sınırlarında bulunan farklı doğrultularda iki boyutlu (2B)
derinlik kesitleri oluşturularak bölgedeki yapı-zemin etkileşimi incelenmiştir.
Elde edilen mühendislik parametreleri (büyütme, periyot, sismik zayıflık indisi
vb.) CBS ortamında haritalanmış, bölgedeki yapı bilgileri ilave edilerek analizler
yapılmıştır. Sismik zayıflık indisi dağılım haritası, bölgesel tektonizma ve
yapılaşma bir arada değerlendirilerek olası riskler belirlenmiştir.