Akademik Veri Yönetim Sistemi
11. ULUSAL ZOOTEKNİ ÖĞRENCİ KONGRESİ, Diyarbakır, Türkiye, 29 - 30 Nisan 2015, ss.58
Hayvancılık sektöründe önemli bir yer tutan etlik piliç yetiştiriciliği, tüm
dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük önem taşımaktadır (Ocak, 2006).
Özellikle son yıllarda etlik piliç yetiştiriciliğinde büyük ekonomik kayıplara yol
açan asites sendrom u, gerek Dünya’da gerekse de Türkiye’de etlik piliç
endüstrisi için ciddi bir problem oluşturmaktadır (Gülay, 2001).
Asites sendrom u, dünya etlik piliçler endüstrisinde % 5-7 düzeyindeki
yüksek ölüm oranıyla ve kesimde düşük karkas randımanıyla kendini gösteren
ve enfeksiyon kökenli olmayan ciddi bir metabolik bozukluktur (Gupta, 2011).
Etlik piliçlerde pulm oner hipertansiyon olarak ta bilinen asites “peritoneal
boşluklarda bulunan lenf veya ödem sıvısının miktarca artış göstermesi”
şeklinde tanımlanmaktadır. Asites; genetik ve cinsiyet (erkek etlik piliç),
besinsel (serbest yemleme, besin maddesi yoğunluğu, pelet formda yem ,
om ega-3 yağ asit içeriği düşük rasyon, antioksidan içermeyen rasyon),
fizyolojik (gelişmenin erken dönemleri, oksijen ihtiyacı), çevresel (yüksek
rakım, düşük sıcaklık) ve yönetimsel (sürekli aydınlatma, yetersiz
havalandırma) faktörlerin birbirleriyle etkileşimi sonucunda oluşan çok yönlü bir
metabolik bozukluktur. Özellikle etlik piliçlerin hızlı büyüme ve iyi yemden
yararlanma yönündeki genetik ıslahı, yüksek metabolik hıza sahip piliçlerin
üretilmesine yol açmıştır. Artan metabolik hız; hızlı büyüme artışı için oksijen
ihtiyacının artmasına ancak bu ihtiyacının yeterince karşılanmamasına neden
olmuştur. Bu durum etlik piliçlerde kalbin sağ karıncığının oksijen yetersizliğini
karşılamak amacıyla daha fazla çalışmasına, böylece kalp yetersizliği ve karın
boşluğunda özellikle de akciğerde ödem birikmesiyle ve ölümle sonuçlanan
asites sendromunun oluşumuna yol açmaktadır (Aftab, 2005; Varmaghanya ve
ark., 2013).
Bu bildiride; etlik piliç yetiştiriciliğinde asites sendromundan
kaynaklanan ölüm olaylarının ve oluşan ciddi ekonomik kayıpların önlenmesi
amacıyla, asitesin besleme ile ilişkisi, etiyolojisi, akciğerlere etkisi, klinik ve
nekropsi bulguları ile asitesten korunmaya yönelik besleme uygulamaları ve
araştırma sonuçları hakkında bilgi verilecektir.