36. Ulusal Kimya Kongresi, Van, Türkiye, 31 Ağustos - 03 Eylül 2025, ss.118, (Özet Bildiri)
Tekstil endüstrisi, en çok su kullanan endüstrilerden biri olarak bilinmektedir [1]. Tekstil endüstrisi atıksuları,
içinde çok miktarda boyar madde ve kimyasal barındırdığından kompleks ve oldukça zararlıdır. Boyar maddeler
çoğunlukla heterosiklik ve aromatik yapılardır [2]. Kompleks yapılı boyar maddelerin parçalanmaları oldukça
zordur. Tekstil atıksularının alıcı ortamlara direkt deşarjı, ışık-geçirgenliğinin azalmasına, ötrofikasyona ve
su kalitesinin bozulmasına neden olmaktadır [3,4]. Bu nedenle, ileri oksidasyon proseslerinden biri olan
homojen Fenton prosesleri, toksik kirleticiler içeren tekstil atık sularının arıtılması için ilgi çekici bir giderim
yöntemi olarak kullanılmaktadır [5,6]. Bu çalışmada, iplik boyama yapan bir tekstil endüstrisinin atık suyunun
arıtılmasında homojen Fenton prosesi kullanılarak kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) giderimi amaçlanmıştır. Temin
edilen atıksu, bazı su kalite parametreleri (Toplam Askıda Katı Madde, Renk, pH, Elektriksel iletkenlik, Toplam
Azot, Toplam KOİ, NO3−-N, NH4+-N, NO2−-N, PO4-P, SO42−, Cl−) açısından karakterize edilmiştir. Çalışmada 500
mL atıksu hacminde, sabit oda sıcaklığında (25°C), H2O2 dozunun (1, 2, 3, 4 ve 5 g/L), atıksu başlangıç pH
değerinin (2, 3, 4, 5 ve 7) ve Fe2+ dozunun (1,1.5, 3, 3.5, ve 4 g/L) KOİ giderim verimleri üzerindeki etkileri farklı
reaksiyon sürelerinde (15, 30, 45, 60 ve 90. dak) araştırılmıştır. Çalışma Jar düzeneğinde 160 rpm hızlı (5 dak.),
50 rpm yavaş karışma hızında (belirlenen reaksiyon sürelerinde) gerçekleştirilmiştir. Optimum çalışma koşulları
şu şekilde belirlenmiştir; Atıksu başlangıç pH değeri: 3, H2O2 dozu: 3 g/L, Fe2+ dozu: 3.5 g/L ve reaksiyon süresi:
60 dak. Bu koşullar altında KOİ giderme verimliliği %87 olarak hesaplanmıştır. Bu veriler ışığında İplik boyama
endüstrisi atık suyunda homojen Fenton prosesinin uygulanması ile Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği (SKKY)’ deki
deşarj standartlarında belirtilen KOİ değerinin sağlandığı söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Fenton, Giderim, KOİ, Tekstil Atıksuyu
Kaynaklar
[1] Ganesan, R., Latha, A., Venkatesan, G., Krishnakumari, B. (2024). Treatment of textile dyes with steel flakes
via Fenton and Electro-Fenton processes: An experimental analysis. Desalin. Water Treat., 320, 100837.
https://doi.org/10.1016/j.dwt.2024.100837.
[2] Adane, T., Adugna, A.T., Alemayehu, E. (2021). Textile industry effluent treatment techniques. J. Chem.,
2021(1), 5314404. https://doi.org/10.1155/2021/5314404.
[3] Dhruv Patel, D., Bhatt, S. (2022). Environmental pollution, toxicity profile, and physico-chemical and
biotechnological approaches for treatment of textile wastewater. Biotechnol. Genet. Eng. Rev., 38(1), 33-86.
[4] Mani, S., Chowdhary, P., Bharagava, R.N. (2018). Textile wastewater dyes: toxicity profile and treatment
approaches in: Emerging and eco-friendly approaches for waste management. Singapore: Springer
Singapore, 219-244.
[5] Tuncer, N., Sönmez, G. (2023). Removal of COD and color from textile wastewater by the Fenton and UV/
H2O2 oxidation processes and optimization. Water, Air, Soil Pollut., 234 (2), 70. https://doi.org/10.1007/
s11270-023-06095-0.
[6] Kadıoğlu, E.N., Öztürk, H., Eroğlu, H.A., Akbal, F., Kuleyin, A., Özkaraova, E.B. (2024). Artificial neural network
modeling of Fenton-based advanced oxidation processes for recycling of textile wastewater. J Ind Eng.
Chem., 136, 542-553. https://doi.org/10.1016/j.jiec.2024.02.045.