Tekstil Endüstrisi-İplik Boyama Atıksuyunun Homojen Fenton Prosesi ile Arıtımının İncelenmesi


Kaya Z., Özgüven A., Öztürk D.

36. Ulusal Kimya Kongresi, Van, Türkiye, 31 Ağustos - 03 Eylül 2025, ss.118, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Van
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.118
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tekstil endüstrisi, en çok su kullanan endüstrilerden biri olarak bilinmektedir [1]. Tekstil endüstrisi atıksuları,

içinde çok miktarda boyar madde ve kimyasal barındırdığından kompleks ve oldukça zararlıdır. Boyar maddeler

çoğunlukla heterosiklik ve aromatik yapılardır [2]. Kompleks yapılı boyar maddelerin parçalanmaları oldukça

zordur. Tekstil atıksularının alıcı ortamlara direkt deşarjı, ışık-geçirgenliğinin azalmasına, ötrofikasyona ve

su kalitesinin bozulmasına neden olmaktadır [3,4]. Bu nedenle, ileri oksidasyon proseslerinden biri olan

homojen Fenton prosesleri, toksik kirleticiler içeren tekstil atık sularının arıtılması için ilgi çekici bir giderim

yöntemi olarak kullanılmaktadır [5,6]. Bu çalışmada, iplik boyama yapan bir tekstil endüstrisinin atık suyunun

arıtılmasında homojen Fenton prosesi kullanılarak kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) giderimi amaçlanmıştır. Temin

edilen atıksu, bazı su kalite parametreleri (Toplam Askıda Katı Madde, Renk, pH, Elektriksel iletkenlik, Toplam

Azot, Toplam KOİ, NO3−-N, NH4+-N, NO2−-N, PO4-P, SO42−, Cl−) açısından karakterize edilmiştir. Çalışmada 500

mL atıksu hacminde, sabit oda sıcaklığında (25°C), H2O2 dozunun (1, 2, 3, 4 ve 5 g/L), atıksu başlangıç pH

değerinin (2, 3, 4, 5 ve 7) ve Fe2+ dozunun (1,1.5, 3, 3.5, ve 4 g/L) KOİ giderim verimleri üzerindeki etkileri farklı

reaksiyon sürelerinde (15, 30, 45, 60 ve 90. dak) araştırılmıştır. Çalışma Jar düzeneğinde 160 rpm hızlı (5 dak.),

50 rpm yavaş karışma hızında (belirlenen reaksiyon sürelerinde) gerçekleştirilmiştir. Optimum çalışma koşulları

şu şekilde belirlenmiştir; Atıksu başlangıç pH değeri: 3, H2O2 dozu: 3 g/L, Fe2+ dozu: 3.5 g/L ve reaksiyon süresi:

60 dak. Bu koşullar altında KOİ giderme verimliliği %87 olarak hesaplanmıştır. Bu veriler ışığında İplik boyama

endüstrisi atık suyunda homojen Fenton prosesinin uygulanması ile Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği (SKKY)’ deki

deşarj standartlarında belirtilen KOİ değerinin sağlandığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Fenton, Giderim, KOİ, Tekstil Atıksuyu

Kaynaklar

[1] Ganesan, R., Latha, A., Venkatesan, G., Krishnakumari, B. (2024). Treatment of textile dyes with steel flakes

via Fenton and Electro-Fenton processes: An experimental analysis. Desalin. Water Treat., 320, 100837.

https://doi.org/10.1016/j.dwt.2024.100837.

[2] Adane, T., Adugna, A.T., Alemayehu, E. (2021). Textile industry effluent treatment techniques. J. Chem.,

2021(1), 5314404. https://doi.org/10.1155/2021/5314404.

[3] Dhruv Patel, D., Bhatt, S. (2022). Environmental pollution, toxicity profile, and physico-chemical and

biotechnological approaches for treatment of textile wastewater. Biotechnol. Genet. Eng. Rev., 38(1), 33-86.

[4] Mani, S., Chowdhary, P., Bharagava, R.N. (2018). Textile wastewater dyes: toxicity profile and treatment

approaches in: Emerging and eco-friendly approaches for waste management. Singapore: Springer

Singapore, 219-244.

[5] Tuncer, N., Sönmez, G. (2023). Removal of COD and color from textile wastewater by the Fenton and UV/

H2O2 oxidation processes and optimization. Water, Air, Soil Pollut., 234 (2), 70. https://doi.org/10.1007/

s11270-023-06095-0.

[6] Kadıoğlu, E.N., Öztürk, H., Eroğlu, H.A., Akbal, F., Kuleyin, A., Özkaraova, E.B. (2024). Artificial neural network

modeling of Fenton-based advanced oxidation processes for recycling of textile wastewater. J Ind Eng.

Chem., 136, 542-553. https://doi.org/10.1016/j.jiec.2024.02.045.