İş Yaşamı Kalitesinin İşe Yabancılaşmayı Yordama Düzeyi


Erdem M.

KURAM VE UYGULAMADA EGITIM BILIMLERI, cilt.14, ss.1-26, 2014 (SSCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 14
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: KURAM VE UYGULAMADA EGITIM BILIMLERI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Social Sciences Citation Index (SSCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-26
  • Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştıranın amacı öğretmenlere göre ilköğretim okullarında iş yaşamı kalitesinin işe yabancılaşmayı yordama düzeyinin belirlenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın hedef evreni 2010-2011 eğitim-öğretim yılında Van belediye sınırları içinde 25 ilköğretim okulunda görev yapan 1096 öğretmen, örneklemi 346 öğretmendir. Olasılığa dayalı örnekleme yöntemlerinden grup (küme) örnekleme yöntemi kullanılmış- tır. Veri toplama aracı olarak İş Yaşamı Kalitesi ve İşe Yabancılaşma Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, standart sapma, t-test, ANOVA, regrasyon analizi kullanılmıştır. Öğretmenler okullarında iş yaşamı kalitesinin alt boyutlarına büyük ölçüde ve orta düzeyde katılırken, işe yabancılaşma düzeyinin düşük olduğunu belirtmişlerdir. Kadın öğretmenler erkek öğretmenlere göre toplam yaşam alanlarının daha iyi olduğunu, fakat okullarında kendilerini daha sık güçsüz, anlamsız ve yalıtılmış hissettiklerini belirtmişlerdir. Evli öğretmenler, bekar öğretmenlere göre toplam yaşam alanlarının daha iyi olduğunu belirtirken, sınıf öğretmenleri, branş öğretmenlerine göre daha az uygun ve adil ücret aldıklarını belirtmişlerdir. 6-10 yıl kıdem grubuna sahip öğretmenler, 11-15 yıl, 16 ve üstü kıdem grubuna sahip öğretmenlere göre okullarında işgören kapasitesinin geliştirildiğine daha az katılmışlar. İş yaşamı kalitesinin alt boyutlarının; toplam yaşam alanı, demokratik ortam, sosyal bütünleşme, güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları, uygun ve adil karşılık ile işe yabancılaşmanın alt boyutları; güçsüzlük, anlamsızlık, yalıtılmışlık ve okula yabancılaşma üzerinde önemli bir yodayıcı olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler İlköğretim, İş Yaşamı Kalitesi, İş Yaşamı Niteliği, İşe Yabancılaşma, Okula Yabancılaşma, Öğretmen.