Akademik Veri Yönetim Sistemi
ASES INTERNATIONAL FOOD, AGRICULTURE AND VETERINARY CONGRESS, Konya, Türkiye, 17 - 18 Şubat 2024
Bu çalışmada şeytan elması (Datura stramonium L.) ve sirken (Chenopodium album L.)’den
elde edilen etanol ekstraktlarının toprak kökenli bitki patojeni olan Macrophomina phaseolina
ve Rhizoctonia solani AG3 fungusları üzerine etkileri araştırılmıştır. Bu patojenlerin
mücadelesinde kimyasal ilaçlar yoğun olarak kullanılmakta ve bu kullanıma bağlı olarak
çevreye verilen zarar da artmaktadır. Söz konusu bu çalışma bitki patojenlerin mücadelesinde
doğal olarak bitkilerde sentezlenen bileşikler ile insan ve çevre sağlığına zarar vermeden
alternatif bir mücadele yönteminin geliştirilmesi amaçlamaktadır. Çalışmalar tesadüf parselleri
deneme desenine göre beş tekrarlı olarak Patates dekstroz agar (PDA) besi ortamında 9 cm’lik
petri kaplarında in vitro koşullarda yürütülmüştür. Negatif kontrol için Captan %50 içerikli
fungisit kullanılırken pozitif kontrol için ise %0 saf su uygulanmıştır. Toplanan şeytan elması
ve sirken bitkilerinden elde edilen etanol ektraktları %2, 4, 8, 16 ve 32 konsantrasyonlarında
kullanılmıştır. Söz konusu test patojenlerinin ekimi gerçekleştirilmiş ve 24±1°C’ye ayarlı
inkübatörlere gelişim için bırakılmıştır. Yedinci günün sonunda bu uygulamaların miseliyal
gelişimleri ölçülerek değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmelere göre, şeytan elması ve
sirkenden elde edilen etanol ekstraktlarının her iki patojenin gelişimini olumsuz etkilediği
gözlenmiştir. Özellikle %8, 16 ve 32 etanol ekstraktlarının her iki test patojeninde gelişimini
tamamen engellediği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, şeytan elması ve sirkenin etanol
ekstraktlarının M. phaseolina ve R. solani AG3 etmenlerine karşı pestisitlere alternatif
olabilmeleri açısından ümitvar olduğu düşünülmektedir.